مناهج

🖋 علی مهدوی

🔸 بیش از پنجاه روز است که فتنه ترکیبی پر حجمی علیه ایران اسلامی برپا شده است. فتنه‌ای که آتش تهیه آن از رسانه‌های مزدور سعودی-صهیونیستی و دستگاه رسانه‌ای سنتکام شعله می‌کشد و مسلح‌کردن اغتشاشگران توسط آمریکا و به واسطه فرقه‌هایی همچون کومله تأمین می‌شود.

🔻 امروز بیشتر از همیشه واضح شده که درگیر جنگ احزاب مدرن و فتنه‌ عظیم بین المللی هستیم؛ جنگی که حتی آلمان و انگلیس و فرانسه هم مستقیما به پشتیبانی آن آمده‌اند و به هر شکل ممکن می‌خواهند آتش اغتشاشات رو به سردی نگذارد و مردم و خصوصا جوانان با آن همراه شوند.

⁉️ اما سؤال اصلی اینجاست؛ دستگاه عظیم حوزه و روحانیت کجای مبارزه با این معرکه‌‌ی ترکیبی اغتشاشات هستند؟

درست است که حجاب و گشت ارشاد صرفا بهانه‌ای بود برای جرقه‌ی اغتشاشات، اما قرار است تا کی از حوزه صدایی در نیاید و روز به روز صحنه گردانان بی‌حجابی، گستاخ‌تر و دریده‌تر شوند و با ایجاد رعب و وحشت برای زنان مؤمنه و محجبه کشور، مارپیچ سکوت و اشتباه محاسباتی ایجاد کنند؟!!

❓اگر بیشترین هجمه در این اغتشاشات به کمک عملیات روانی و رسانه‌ای است، آیا حوزه در عرصه تبیین همچنان باید ساکت باشد و روال عادی همچون قبل از اغتشاشات در حوزه برقرار باشد؟

♨️ آقای جامعه مدرسین، آقای شورای عالی، آقای مدیر حوزه، آقای معاونت تبلیغ حوزه، نسبت شما با واجب فوری جهاد تبیین دقیقا چیست؟ صدور چند بیانیه کلی؟ سخنرانی‌های موردی؟ یا حضور فعال و شبانه‌روزی، وسط معرکه‌ی جهاد تبیین؟! 

♨️ بی‌عملی این روزهای ما گاهی ناخواسته تبادر به انفعال و حرکت به سمت سکولاریزه شدن دارد.

مردم و نخبگان کشور دارند رفتار ما را قضاوت می‌کنند. 

🔻 سازمان حوزه و روحانیت حتما متوجه هست که این ایام بیشترین تمرکز دشمن روی تضعیف ولایت فقیه متمرکز شده است؛ آیا ما نسبت به عواقب این تضعیف اساسی، بیداری و تحرک لازم را داشته‌ایم؟

آیا خبر از خیزش صهیونیستی عمامه‌پرانی در کوچه و خیابان‌ها داریم؟ 

❓حوزه علمیه خواهران و جامعة الزهرا در این فتنه ترکیبی با محوریت سوء استفاده از زنان در کجای ماجرای تبیین گسترده و همه جانبه قرار گرفته است؟! 

♨️ آری؛ امروز قوه قضاییه نباید مرعوب جوسازی‌ها شود و قاطعانه و فوری باید احکام مجرمین و محاربین را صادر و اجرا کند؛ اما حوزه علمیه برادران و خواهران کجای این ماجراست برای مطالبه‌گری و همچنین آماده‌سازی فکری و روانی جامعه برای اجرای احکام قاطع قوه قضاییه؟

🔰 امروز جوانان کشور بیش از هر زمان دیگری به گفتگوهای چهره به چهره و دو طرفه نیازمندند؛ کاری که حسب فرمایش رهبر انقلاب، دقیقا وظیفه حوزه و روحانیت است؛ اما حوزه دقیقا کجاست؟

🔻 اگر علم داریم که فردای تجزیه‌ی ایران، فردایی سراسر شوم و تباهی و سیاهی خواهد بود؛ آیا نباید نسبت به روشنگری اذهان مردم اقدام کرد؟ آیا رهبر انقلاب نفرمودند فتنه را فقط باید با روشنگری خاموش کرد؟

🔺 ناگفته نماند همه طلابی که بدون امکانات و آتش به اختیار وارد صحنه جهاد تبیین شدند مأجور هستند؛ اما از سازمان حوزه انتظار است با برنامه و فعال، ظرفیت‌های خاموش را سرخط کند.

🔻 امروز هیچ سکوتی جایز نیست و انفعال اهل علم و طلاب و روحانیون و فضلای حوزوی از هر صنف دیگری وزر و وبال و تبعاتش بیشتر است...

حوزه باید این سکوت منفعلانه را بشکند و بیش از پیش در جنگ شناختی امروز نقش آفرینی کند.

📝 دهه‌ی گذشته و نتیجه‌ی انحصار کتب ثلاث 

🖋 علی مهدوی

🔸 برخی اینگونه القا می‌کنند که: «شورای عالی یک‌شبه طرحی برای تحول آموزشی ارائه کرده و کتابی مثل حلقات شهید صدر نسنجیده وارد مدار کتب آموزشی شده است؛ در صورتی که شورای عالی باید بر انحصار و الزام کتب ثلاث (رسائل و مکاسب و کفایه) استوار می‌ماند»!!

❇️ برای اینکه روشن شود این ادعا تا چه حد ناپخته و دور از انصاف است، لازم است اقدامات شورای عالی و مرکز مدیریت در دهه‌‌ی گذشته را به خوبی بررسی کنیم و نتایج آن را ببینیم:

۱- کاهش محدوده‌های درسی و افزایش سنوات آموزشی مقدمات و سطوح از ده سال به دوازده سال:

البته اگر کسی می‌خواست سقف انتخاب واحد را تکمیل کند، همچنان می‌توانست ده ساله به درس خارج برسد.

۲- اجبار به حضور در کلاس:

پیش از آن طلابی که سر کلاس حاضر می‌شدند ملاک قبولی آنها از ۱۲ و دیگران از ۱۶ ملاحظه می‌شد.

۳-  الزام حضور مجدد در کلاس، برای افرادی که نمره قبولی در امتحان نگیرند:

بنا بر این شد طلبه‌ای که درسی را شرکت کرده و به هر دلیل در امتحانات ترم و امتحانات تجدیدی نمره کسب نکند، مجددا باید در کلاس شرکت کند تا بتواند امتحان بدهد.

۴- سخت‌گیری شدید در طراحی سؤالات امتحانات سطوح عالی:

وقتی برای مدیریت، احراز شد هیچ‌یک از الزامات فوق‌العاده‌ی گذشته کارساز نبوده و همچنان تلخیصات کتب ثلاث، برای طلاب کتب محوری هستند، نه خود کتب ثلاث، بنای امتحانات بر سؤالات بسیار سخت مفهومی شد.

۵- حذف امتحانات موردی

🔺 همه‌ی این موراد نشان می‌دهد شورای عالی دفعتا به این نتیجه نرسیده است؛ بلکه برای حفظ کتب ثلاث در سطوح عالی، هزینه‌های سنگینی پرداخت کرد که متأسفانه همگی عملا به شکست انجامید؛ الزامات شدیدی که حتی بخشی از #مقبولیت و جایگاه شورای عالی و مرکز مدیریت را هم بین طلاب، به چالش کشید؛ اما باز بر آن الزامات ایستادگی شد؛ گرچه نتیجه‌ی مطلوب هم حاصل نشد.

🔹 واقعیت‌های میدانی در بدنه حوزه‌های علمیه، میزان علاقه و گرایش طلاب به کتب ثلاث، میزان فهم این کتب، و ... همگی حاکی از حقیقت تلخی است؛ دلسردی بخش زیادی از بدنه طلاب برای فهم متون و عملا روی آوردن به مطالعات شب امتحانی و بروز فاجعه‌ای دانشگاهی در حوزه، بنام پاس کردن دروس بدون درک و فهم آنها!

♨️ بماند عده‌ای حتی از اصول منزجر شدند چون علم اصول جز عبارات مغلق و غیر قابل فهم -حداقل برای آنها- معنای دیگری نداشت؛ لذا به مرز بحران هویت رسیدند و گرفتار ناامیدی از ادامه تحصیل شدند.

✅ در مقابل همه این واقعیاتی که رخ داد، طلاب و اساتیدی هم بودند که سختی تدریس و تدرس حلقات را در کنار برنامه رسمی سنگین و الزامی سطوح عالی -که هیچ اختیاری را برای هیچ‌نوع سلیقه و استعدادی نمی‌تابید- به جان خریدند.

اساتید بسیاری اذعان دارند: امروز سرمایه‌ی انسانی دروس خارج نشان می‌دهد آن عده که از حلقات به درس خارج رسیده‌اند بهتر و بیشتر به «علم اصول» انس دارند.

🔻 اکنون شورای عالی و مرکز مدیریت با عبرت پرهزینه از «انحصارگرایی بر کتب ثلاث» مواجه‌اند و می‌دانند برای حفظ طلاب و عدم تضییع وقت و عمر و انگیزه‌ی آنها، دروس آموزشی واقعا باید آزاد و اختیاری باشند؛ چراکه ذات حوزه همیشه بر مبنای آزادی در انتخاب استاد و کتاب بوده است. 

تحمیل و اجبار فقط و فقط نتیجه عکس دارد و طلاب بیش از این دیگر تاب الزام ندارند.

🖋 علی مهدوی

❇️ حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی -دام بقائه- که به راستی در فقاهت و تقوا از سرآمدان و بزرگان محترم حوزه‌های علمیه شمرده می‌شوند، دلسوزانه و خیرخواهانه نکاتی را در عظمت و اهمیت رسائل و کفایه و تهدید افت تحصیلی طلاب بر اثر کمرنگ‌شدن این کتب فرموده‌اند. 

همه بزرگان و همچنین شورای عالی، دغدغه‌ی رشد و اعتلای هرچه بهتر حوزه و روحانیت را دارند؛ لذا سخنان حضرت آیت الله العظمی شبیری نیز در غایت شفقت و دلسوزی و نگرانی برای آینده‌ی حوزه‌هاست.

👈🏻 اما اگر شورای عالی -یا حتی مسئولین حوزه- خیلی پیش‌تر از آغاز طرح، چالش‌های پیش‌روی حوزه در نظام آموزشی را برای مراجع و بزرگان حوزه تبیین می‌کردند، شاهد عدم همراهی برخی بزرگان با طرح تحول نبودیم.

🔹 باید تبیین می‌شد که سالهاست رسائل و مکاسب و کفایه برای بخش قابل توجهی از بدنه‌ی سطوح عالی، به عنوان کتب درسی حوزه نیست! ولو اسم و امتحانش هست.

 

⛔️ آینده‌ای که محقق شد، اما مطالبات برآورده نشد!

🎥 امام حوزه

🔸 ما با این دردسرهایی که ملاحظه می‌کنید، ایستاده‌ایم برای اینکه آن آینده را، امروز تأمین کنیم؛ اگر نکنیم، اثر سوء این عمل ما آن روز خواهد بود. ما مسئول خواهیم بود.

باید این فکر را در حوزه نهادینه کنید. 

♨️ هم مدیران حوزه، هم #شورای_عالی حوزه، هم بزرگان حوزه، هم حضرات مراجع باید این را بدانند و به این توجه کنند که ما امروز باید به فکر حوزه‌ی قم یا اصفهان یا مشهد یا بقیه‌ی شهرها در بیست، سی سال آینده باشیم. 

سی سال آینده یعنی چه؟ یعنی دنیایی که احتمالاً هیچ شباهتی با امروز ندارد...

🔻 آن روز ای بسا صاحبان افکار گوناگون، مکاتب گوناگون، نحله‌های منحرف، صاحبان اغراض فاسده بتوانند خیلی آسان فرزندان شما را در خانه‌هایتان در مشت بگیرند، در تصرف بگیرند؛ شما هم هیچ کار نتوانید بکنید. فکر آن روز را حوزه‌ی علمیه باید بکند. مسئول، حوزه‌ی علمیه است.

✅ مسئول دینداری مردم، روحانیت است.

روحانیت هم مولود و ساخته‌ی دست حوزه‌ی علمیه است. با این نگاه مسئولیت را بسنجید؛

✅ این جوری توزین بکنیم مسئولیت را، تا بفهمیم بر دوش ما، بار سنگینی که هست، چیست.

📝 برنامه نهاد حوزه برای دینداری نسل جدید چیست؟

🔸 کسی نمی‌تواند ادعا کند نسل جدید نسلی تباه و بی‌دین است؛ چراکه شواهد استعداد و انگیزه دینداری در این نسل کم نیست.

اما می‌توان ادعا کرد نهاد حوزه بما هو حوزه، که مسؤولیت مستقیم دینداری مردم خصوصا نسل جدید را برعهده دارد، آنگونه که باید برنامه‌ریزی و اقدام لازم را نداشته است.

برای مثال امام خامنه‌ای در موضوع دفاع مقدس و روایت آن برای نسل جدید فرمودند:

«آن وقتی احساس رضایت کنید که ببینید نوجوان دبیرستانی شما، جوان دانشجوی شما با همان چشم به دفاع مقدّس نگاه میکند که شما نگاه میکنید و همان برداشت را از دفاع مقدّس و از حوادثی که در پی دفاع مقدّس پیش آمده دارد. اگر چنانچه این [طور] شد، موفّقیّت در آینده در میدانهای گوناگون حتمی است؛ کما اینکه ما تا حالا هم موارد مختلفِ روایتهای درست و تأثیر آن را دیده‌ایم...» ۲۰ شهریور ۱۴۰۱

همچنین فرموده ایشان در ابعاد مختلف دینی اعم از اعتقادی، اخلاقی و ... صادق است؛ که اینها از وظایف مسلّم حوزه‌های علمیه است.

🔻🔻🔻🔻🔻

🔻 توصیف یک دهه هشتادی

متن ذیل نوشته یک جوان دهه هشتادی است در توصیف خود و فضای پیرامونش، گرچه شمولیت در مورد همه دهه هشتادی‌ها ندارد؛ اما در مورد تعداد قابل توجهی از این نسل واقعیت دارد:

«بنده یک دهه هشتادی متولد ۸۲ هستم.

رفیق آشوبگر دارم (دیشب پیشش بودم)؛

رفیق معترض هم دارم (تقریبا کسی نیست که معترض نباشه از جمله خودم)؛

رفیق بسیجی دارم؛

رفیق دانشجوی اطلاعات و امنیت دارم (سپاه و وزارت هر دو)؛

رفیق مخالف نظام و موافق نظام دارم و از قضا توی جمع‌های مختلف که زمین تا آسمون با هم فاصله اعتقادی دارن هستم.

به‌جای اینکه در مورد دهه هشتادیا نظر بدین حرفاشونو بشنوید.

حرف یه جوون توی سن من چی می‌تونه باشه؟

شاید باورتون نشه ولی اولیش سرگرمیه!

ما جوونیمونو توی فجازی زندگی کردیم

با پابجی و کالاف دیوتی و PS4 و PS بزرگ شدیم؛ نه؛ باهاشون زندگی کردیم؛ توش هویت پیدا کردیم. از کلش اف کلنز خلاقیت و درس استراتژی گرفتیم. با انواع سلاح‌ها و شیوه‌های پیروزی و گذران مرحله در انواع گیم‌ها آشنا شدیم و سعی کردیم به روش‌های مختلف یه مرحله سخت از یه بازی سخت رو بگذرونیم

بازی‌هایی که آدم کشی روال ترین بخشش هست!

اما دهه هشتادیا بزرگ شدن؛ قد کشیدن؛ الان دانشگاه میرن؛ سر کار میرن؛ ولی با یه چیزی مواجهن؛ تفاوت عظیم با نسل قبل و قبل‌تر خودشون. با چاله عظیم نداشتن هیجان و سرگرمی در زندگی واقعی و در مقابلش تصویرسازی و رؤیاپردازی شدید مجازی از یه زندگی پر از هیجان. 

توی فجازی هویت پیدا کردیم و اکانت اینستا و توییترمون شد همه رسمیتمون.

حالا اما جامعه به ما به چشم بچه نگاه می‌کنه؛ بچه بی‌تربیت!

میفرمایید تقصیر خانوادشه شده آشوبگر.

عه! واقعا؟ یعنی الان دنبال مقصریم؟ بیخیال! بنظرم بحث قصور رو پیش نکشیم چون سفره این دل اگر باز بشه حرف‌هایی زده میشه که شاید حتی به بلاک شدن و بن شدن بنده منتهی بشه!

نسل من چیزی از انقلاب به دستش نرسید.

زمان جنگ هشت ساله امام خمینی بحرانی‌ترین وضعیت ممکن رو سپرد به کسی همسن من، الان دسته بیل هم به بنده نمیدن!

درس بخون درس بخون!

جدا؟ ما برخلاف نسل قبل خودمون عاقلیم و ترسی از قضاوت جامعه نداریم.

درس بخونیم؟ جدا؟ چی بخونیم؟ چی بخونیم که توی این کشور بها داشته باشه؟

طولانیش نکنم؛ 

♨️ این نسلی که #کف_خیابونه نه چیزی از انقلاب به دستش رسیده و نه مفاهیم عمیق دینی و ارزش‌های اصیل انسانی.

از #حجاب هیچی نمیدونه؛ با مفهوم عفاف آشنایی نداره؛ سود و ضررشو نمیدونه.

از صبح تا شب با سینما و سریال و رسانه تو گوشش کردن حجاب اجباری. 

از صبح تا شب با مستندسازی و شبهه‌اندازی تو منوتو اصالت انقلابشو ازش گرفتن و سال ۵۷ رو اوج جهالت مردم نشون دادن.

برخلاف جمهوری اسلامی جهودای بیشرف هزارتا برنامه براش پیاده کردن.

سلبریتی‌ش دعوتش کرده به گل و وید کشیدن

تفاوت جنسیتی رو هم فراموش کردن و شدن اکیپ‌های دوستانه دختر و پسر بدون ذره‌ای مخفی کاری و علنی.

یه سر به پارک‌ها و کافه‌ها بزنید متوجه خواهید شد.

اینایی که کف خیابونن یه شبه به خیابون کشیده نشدن.

فضا یه کاری باهاش کرده که درگیری با پلیس براش تفریح محسوب بشه؛ هیجان داره؛ کیف میکنه.

از جهالتش گفتم تا هیجانش.

قصه حجاب و گشت ارشاد بالاخره تموم می‌شه اما درد بی برنامگی سیستم برا نسل پیشران کشور همچنان بدون ذره‌ای توجه باقی می‌مونه و صداش چند ماه دیگه با یه قصه دیگه شنیده خواهد شد.

اگر دستتون رسید درد دلای صادقانه بنده رو به نیابت از نسل چهارم انقلاب به اهلش برسونید.

برا ظهور امام زمانمون تا آخرش پای جمهوری اسلامی هستیم و بالاخره به هر زوری شده علم رو به صاحبش می‌رسونیم.»

📝 کم‌کاری حوزه‌های علمیه برای هدایت و دینداری نسل جدید

🖋 علی مهدوی

🔸 «روحانیت عامل دینداری مردم است.» این نکته‌ی بسیار مهم، بیان صریح امام خامنه‌ای است.

⁉️ کشور آذربایجان با وجود اینکه سهم پیروان تشیع از جمعیت آن کشور ۸۵ درصد است؛ اما بسیاری از مظاهر اسلام و ایمان در کشور آذربایجان در حال از بین رفتن است؛ چرا؟ 

چون اولا نظام اسلامی در آنجا برقرار نیست؛ ثانیا وقتی نظام اسلامی برقرار نباشد، روحانیت و مسئولین دینداری مردم، امکان تنفس و زیست اجتماعی ندارند؛ تا جایی که حتی نشر و توزیع رساله‌ی توضیح المسائل در کشور آذربایجان #جرم محسوب می‌شود؛ چه رسد به دیگر اقدامات اسلامی، نظیر مراعات حجاب در ادارات و برگزاری مراسمات عزاداری و ....

✅ پس برای تحقق دینداری به هردو رکن نیاز است:

1⃣ حاکمیت نظام اسلامی؛

2⃣ بیداری و جهاد مستمر روحانیت برای ارتقای نرم‌افزار دینداری مردم.

✅ امروز به برکت انقلاب حضرت روح الله قدس سره و استقرار نظام اسلامی، عمق دینداری مردم نسبت به قبل از انقلاب، رشد چشمگیری داشته است و دیدبان/رهبر انقلاب بارها به این موضوع پرداخته‌اند.

♨️ اما روی سخن این هشدار ناصحانه، با عموم روحانیت و بالاخص با ارکان مدیریتی حوزه‌های علمیه (شورای عالی و مدیریت حوزه) است.

🔹 وقتی مسؤول مستقیم دینداری مردم، روحانیت باشد و شدت و ضعف ایمان مردم به قوت و ضعف حوزه‌های علمیه گره خورده باشد، این یعنی حوزه‌های علمیه، اگر سیاستگذاری و برنامه‌ریزی مستمر برای نفوذ ایمان در قلوب و جان آحاد مردم جامعه نداشته باشند و با روزمرگی و غفلت از تکلیفی که بر دوش دارند مواجه شوند، زنگ‌های خطر به صدا در می‌آید.

🔹 همگان اذعان دارند که دغدغه برای دینداری نسل جدید در اولویت بالاتری قرار دارد.

🔹 برخلاف سیاه‌نمایی‌ها و پمپاژ یأس و ناامیدی درباره نسل جدید (مخصوصا دهه هشتادی‌ها)، اما در صحنه‌های میدانی می‌بینیم بیشترین استعداد و انگیزه در همین نسل برای بروز دینداری موج می‌زند.

شاهد آن، حرکت عظیم اربعین، سیل تقاضا برای اعزام به عنوان رزمنده‌ی مدافع حرم، حرکت خودجوش ملی و بین المللی سلام فرمانده در سراسر کشور، حضور چشمگیر در مراسمات اعتکاف و گروه‌های جهادی سیل و زلزله و ... است.

⁉️ اما این پتانسیل عظیم و مستعد که آماده تبدیل به بهترین فرصتهاست، چه مقدار مورد توجه حوزه‌های علمیه بوده و چه میزان از ظرفیت آن بهره‌برداری شده است؟

🔹 وقتی به واقعیت موجود نگاه می‌کنیم بیشتر بروزات معنوی در نسل جدید ثمره‌ی ضرب دست با کفایت امام راحل، روشنگری‌های امام خامنه‌ای، تبلیغ‌های جهادی و خودجوش مبلغین موفق و بصورت کلی ریلی است که جمهوری اسلامی تا امروز بنا نهاده است و کمتر نهاد حوزه بما هو نهاد حوزه، به صورت آگاهانه و مدبرانه برای هدایت نسل جدید، برنامه ریخته و مدل‌سازی هماهنگ کرده است!

⁉️ آیا حوزه نباید برای تربیت و هدایت نسل جدید، شبانه‌روز خون دل بخورد؟ 

آیا حواسمان هست که دشمن بیشترین فشار جنگ روانی را متوجه همین نسل کرده است و اغتشاشات اخیر نشان داد که دشمن می‌خواهد بیشترین سیاهی لشکر خود را از این طیف صید کند؟ 

🔻 اگر واقعا شورای عالی و مدیریت حوزه، برای این موضوع دغدغه دارند، باید در برنامه آموزشی و هدف‌گذاری برای تربیت #طلاب_جامع، هویدا شود.

چطور و با چه ابزار و به کمک کدام «نیروی انسانی متخصص» می‌توانیم نسل جدید را تربیت کنیم؟ آیا با طلابی که عموما حتی الفبای ارتباط‌گیری با نسل جدید را نمی‌دانند، می‌توانیم؟!

♨️ هرچند زمان زیادی را از دست داده‌ایم، اما اگر همین امروز #بیدار نشویم، فردا و فرداها هیچ راهی برای جبران نداریم.

♨️ یادمان باشد در برابر خدا و امام زمان ارواحنا فداه و خون شهدا مسؤولیم. 

مسؤولیت ما هم دینداری مردم است.

🔸 اعضای شورای عالی مورخ ۶ شهریور ماه، آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری را به عنوان دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه، آیت الله جواد مروی به عنوان دبیر دوم این شورا و آیت الله علیرضا اعرافی به عنوان مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور، را به مدت دو سال دیگر انتخاب کردند.

‼️ در این جلسه همچنین حجت الاسلام و المسلمین حسین رحیمیان به عنوان مسئول دبیرخانه شورای عالی حوزه‌های علمیه، به مدت دو سال دیگر انتخاب شد.

🔹 شایان ذکر است آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری از سال ۹۷ عهده‌دار دبیری شورای عالی حوزه‌های علمیه می‌باشد و آیت الله اعرافی نیز از سال ۹۵ مدیریت حوزه‌های علمیه سراسر کشور را برعهده دارد.

📌 به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شورای عالی حوزه‌های علمیه، بنا به تصریح ماده ۹ آیین نامه داخلی آن شورا، دبیر اول و دوم این نهاد عالی حوزوی هر دو سال یک بار، به واسطه رأی مستقیم اعضای شورای هفت نفره آن، انتخاب می‌شوند. همچنین به تصریح ماده ۲۵ آیین نامه مذکور، مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور نیز، برای بازه زمانی دو ساله، توسط اعضای این شورا انتخاب می‌شود.

📝 مطالبه شفافیت

🖋 علی مهدوی

🔸 یکی از حواشی اخیر به وجودآمده در برخی کانال‌ها، قلت و إن‌قلت‌ها درباره مدارج علمی برخی آقایان مسؤول است. اینکه کدام‌یک درست می‌گویند و کدام‌یک توجیه می‌کنند مجال این یادداشت نیست.

بلکه موضوع این یادداشت عام‌تر از بررسی مدارج علمی یک مسؤول است.

🔹 طبیعی است طلاب حوزه‌های علمیه حق دارند از میزان علمیت و مدارج علمی مسؤولین آگاه باشند؛ لذا همانگونه که امکان استعلام مدارک تحصیلی برای هریک از طلاب فراهم شده است؛ به نظر سامانه‌ای لازم است تا #ارزیابی تحصیلی و مدارج علمی همه مسؤولین حوزوی را به صورت شفاف ارائه کند؛ چراکه #شفافیت، به سادگی بسیاری از حواشی و قیل و قال‌ها را از بین خواهد برد.

❇️ اما حالا که بحث از مدارج علمی شد خوب است چند نکته هم مد نظر قرار بگیرد:

1⃣ حدود سه دهه است که #امام_حوزه از شورای عالی، مطالبه‌ی تعریف مدارک اصیل حوزوی و مستقل از دانشگاه را داشته‌اند؛ اما همچنان شورای عالی در این زمینه خروجی نداشته است!

2⃣ طبیعی است تا وقتی در حوزه‌های علمیه، معیار سنجش علمیت و همچنین ملاک ارائه خدمات و ... برای افراد، همین مدارک معادل دانشگاهی است، نمی‌توان بین مسؤول و طلبه تمایز قائل شد. 

یعنی اگر بگوییم طلبه‌ای با داشتن سطح ۳ و ۴ علمیت دارد و مشمول مزایای بیشتری می‌تواند بشود؛ مسؤولین را هم همینگونه باید مورد سنجش قرار دهیم.

و اگر قرار باشد داشتن سطح ۳ و ۴، هیچ چیزی جز یک برگه نباشد و در استخدام و بکارگیری یا مزایا و ... مسؤولین دخلی نداشته باشد، طبیعی است عدالت آموزشی و همچنین عدالت در بهره‌وری حکم می‌کند به همه (طلبه و مسؤول) با یک دید نگاه کنیم.

✅ لذا شورای عالی و مدیریت حوزه‌های علمیه باید بصورت شفاف اعلام کنند ملاک سنجش افراد، دقیقا چه مؤلفه‌هایی است و آیا بین مسؤولین و طلاب از این حیث، تمایزی هست؟ که اگر تمایزی هم هست خوب است دلایل آن نیز تبیین شود.

📝 به مناسبت سپری‌شدن نیمی از هشتمین دوره شورای عالی

🖋 علی مهدوی

🔸 با فرارسیدن تیرماه، عملا دو سال (نیمی) از عمر هشتمین دوره شورای عالی طی شد.

با گذشت این مدت -که زمان کمی نیست- تنها خبر مسرت‌بخش و دستاورد شورای عالی در زمینه آموزشی و تغییر کتب سطوح عالی، همین خبری است که اخیرا منتشر شد؛ خبر حذف بخش‌هایی از رسائل، تفکیک فقه و اصول رشته‌های فقه و اصول از دیگر رشته‌ها، بدیل قرار دادن برای برخی کتب و در یک کلام، اعتنا و اهمیت شورای عالی به بهینه‌شدن زمان آموزشی و عمر طلاب و تصمیم برای جلوگیری از تضییع عمر طلاب.

🔹 البته اگر کلان‌تر نگاه کنیم گزاف نیست اگر بگوییم این تصمیم، دستاوردی برای همه ادوار شورای عالی است؛ چرا که در هیچ دوره‌ای، شورای عالی نتوانسته (یا نخواسته) تحولی در زمینه‌ی کتب آموزشی سطوح عالی رقم بزند و فرمایش امام خامنه‌ای در زمینه‌ی عمر طلاب (گرانبهاترین امانت نزد مسؤولین حوزه) را آنگونه که بایسته و شایسته است را محقق کند.

🔹 ناگفته نماند آنچه قرار است اجرا شود گرچه تحول کتب آموزشی نیست و صرفا سر و سامان دادن به مفاد آموزشی و قرار دادن صرفا یک بدیل آموزشی برای برخی کتب است، اما اگر نگاهی به روحیه‌ی عدم تحول گذشته داشته باشیم، همین قدمِ کوچک را هم می‌توان یک دستاورد قابل توجه به حساب آورد.

♨️ امیدواریم هرچه زودتر این تصمیم شورای عالی به مرحله‌ی تحقق برسد و اجرای آن به دو سال باقیمانده از عمر شورای هشتم یا شورای بعد واگذار نشود.

👤 آیت‌الله شب‌زنده‌دار 

🔸 وقت آن رسیده کتبی که برای آموزش بهتر است انتخاب شود و فرصتهای طلاب بیجا هزینه نشود.

❇️ برنامه آموزشی فقه و اصول سطوح عالی برای رشته‌های فقه و اصول و دیگر رشته‌های تخصصی به این شرح است:

1⃣ مراکز فقهی و رشته فقه و اصول سطوح عالی که بصورت آزاد خوانده می‌شود:

اصول پایه ۷: قسمت «قطع» و قسمت «تعادل و تراجیح» کتاب رسائل حذف می‌شود.

لذا مبحث «ظن» و مبحث «اصول عملیه» از کتاب رسائل در پایه هفتم خوانده می‌شود.

اصول پایه ۸: الفائق به عنوان اصول پایه ۸ خوانده می‌شود. الفائق مکمل اصول است و مشتمل بر آن دسته از مباحث اصولی است که در کتب اصولی متداول مطرح نشده‌اند.

اصول پایه ۹ و ۱۰: کفایه / حلقه ثالثه شهید صدر

برای اولین بار رسما حلقه ثالثه بدیل کفایه قرار داده شده است و از آن امتحان گرفته خواهد شد.

حلقه ثالثه با اصولِ امروز هماهنگ‌تر است و برای معمول طلاب هم کفایت می‌کند و طلاب را زودتر وارد فضای علم اصول و تطبیق مطالب آن می‌کند.

برای احترام به همه سلایق، کفایه نیز همچنان کتاب اصول پایه ۹ و ۱۰ می‌باشد.

فقه پایه‌های ۷ تا نیم‌سال اول پایه ۱۰:

چون بناست مجموع مقدمات و سطوح عالی از ۱۰ سال فراتر نرود و از طرفی حجم مکاسب مناسب با ۴ سال نیست و خیلی فراتر از ۴ سال است، بخش‌های غیر مهم از برنامه آموزشی مکاسب حذف شده و برای مطالعه قرار داده شده است.

 فقه نیم‌سال دوم پایه ۱۰: کتاب الشخص الاعتباری (که از موضوعات مبتلابه جامعه بشری است)

احتمالا بدیلی هم برای این کتاب قرار داده خواهد شد.

2⃣ دیگر رشته‌های تخصصی

اصول رشته‌های غیر فقه و اصول:

رسائل بطور کامل حذف شده است.

اصول برای آنها جلد اول کفایه و حلقه ثالثه شهید صدر است.

فقه رشته‌های غیر فقه و اصول:

علاوه بر مکاسب، اختیار به آنها داده می‌شود که مباحث فقهی جدید مناسب با رشته تحصیلی خود انتخاب کنند.

البته برای هماهنگی، لجنه‌ای تعیین می‌شود که مباحث یا کتب فقهی برای رشته‌های تخصصی مختلف باید مورد تایید این لجنه قرار بگیرد.

✅ حضرت آیت الله شب‌زنده‌دار در ادامه فرمودند:

راه را برای بروز و ظهور ابتکارات مختلف باید باز بگذاریم و نباید [برنامه آموزشی] همه بصورت دستوری و بخشنامه‌ای با برنامه آموزشی واحد باشد.

[به عنوان نمونه برای تنوع برنامه آموزشی] شیوه نگارش حلقات شهید صدر را هم اگر ببینید شهید صدر این کتاب را برای یک حوزه کوچک (حوزه اردبیل) می‌نویسد.