مناهج

نظرسنجی سنن حوزوی

مناهج
نگرش ها و دغدغه های حوزه و روحانیت

طبقه بندی موضوعی

۲۵ مطلب در مهر ۱۴۰۰ ثبت شده است

بخش‌هایی از متن بیانات

تأسیس حوزه‌ی امام منتظر(عج) توسط شهید سید عباس موسوی در سطح خودش نقطه‌ی عطفی در تاریخ بعلبک، لبنان و منطقه بود. شهید سید عباس موسوی این حوزه را به تنهایی در فوریه‌ی ۱۹۷۸ تأسیس کرد. بازداشت‌های گسترده و تبعیدهایی که آن سال در عراق صورت گرفت، با هدف صدمه زدن به حوزه، تشکیلات دینی و طلاب جوان آینده‌دار بود اما سید عباس با تأسیس این حوزه تهدید را به فرصت تبدیل کرد.

یکی از ابعاد شخصیت شهید سید عباس موسوی، بنیان‌گذاری‌اش بود. وی علاوه بر این مدرسه، بنیان‌گذار حوزه‌ی علمیه‌ی حضرت زهرا(س) بود. تا آن‌جا که بنده می‌دانم، تا صدها سال قبل، حوزه‌ی علمیه‌ای برای بانوان در منطقه‌ی بعلبک وجود نداشته است. سید عباس همچنین بنیان‌گذار تبلیغ منظم در این منطقه بود. پیش از ایشان برخی روحانیان به صورت شخصی به تبلیغ می‌رفتند اما هیچ سازمان‌دهی و موضوع و هدف مشخصی وجود نداشت. آن زمان همه‌ی ما در اقلیم بقاع جنبش امل زیر نظر سید حسین موسوی فعال بودیم. همین فعالیت‌های تبلیغی و دینی گسترده بود که در تجاوزهای بعدی اسرائیل، زمینه‌ی شکل‌گیری مقاومت را در این منطقه فراهم کرد. سید عباس موسوی همچنین یکی از بنیان‌گذاران تجمع علمای بقاع بود. وی از جمله بنیان‌گذاران حزب الله نیز به شمار می‌آید. هیچ شخص معینی از داخل یا خارج حزب الله نمی‌تواند بگوید من بنیان‌گذار حزب هستم. این حزب سال ۱۹۸۲ طبق سازوکارهای معینی با حضور نمایندگانی از گروه‌های مختلف به صورت گروهی تأسیس شد. شهید سید عباس موسوی همچنین بنیان‌گذار نمازجمعه در منطقه‌ی بقاع بود. نمازجمعه در مناطق دیگر توسط علما برگزار می‌شد اما در این منطقه سابقه نداشت.

وقتی ما از نجف برگشتیم شهید سید عباس موسوی تا جایی که به خاطر دارم ۲۷ یا ۲۸ ساله بود. پیشنهادهای زیادی به وی شد. او می‌توانست امام جماعت مسجدی در حومه‌های بیروت باشد. خانواده‌ی وی ساکن شیاح و بیروت بودند. همچنین می‌توانست امام شهرک نبی‌شیث در بعلبک باشد. اما وی اصرار داشت در بعلبک یک حوزه‌ی علمیه تأسیس کند و معتقد بود تحول از این‌جا آغاز می‌شود و در عمل نیز همین شد.

  • علی مهدوی

لزوم گفتمان سازی تحول تربیتی-تهذیبی


اولین نشست از سلسله نشست‌های راهبردی «ایمان و تعالی جمعی در حوزه‌های علمیه» امروز در مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه با حضور اساتید  و صاحب‌نظران عرصه معنویت و تربیت طلاب برگزار شد. مهمان ویژه نشست امروز حضرت آیت الله صدیقی از اساتید برجسته اخلاق و امام جمعه تهران بودند.

در ابتدای نشست، حجت الاسلام عالم زاده نوری معاون تهذیب حوزه‌های علمیه، با بیان تفاوت عملکرد تهذیبی حوزه‌، در پیش و پس از انقلاب و با  توجه به اینکه کارکرد معاونت تهذیب فراتر از برگزاری جلسات اخلاق است گفت: امروز به تعبیر رهبری باید دنبال کارخانه انسان‌سازی باشیم؛ نه صرف برخی فعالیت‌های محدود تهذیبی.


در ادامه آیت الله صدیقی به نکات راهبردی و مهم در نحوه برنامه‌ریزی تهذیبی اشاره داشتند و گفتند: طلبه آمده است که خود را در جمع بسازد و در کاروان حرکت کند. اساسا خودسازی بدون دیگرسازی عملی نیست. در این مسیر اول ایمان، دوم خوب زندگی کردن و عمل درست انجام دادن و سوم نجات دیگران است که نیاز به صبر دارد. و همه اینها فقط در سایه بندگی خدا و محبت و مودت نسبت به امام زمان (عج) حاصل خواهد شد.

یکی دیگر از مواردی که آیت الله صدیقی اشاره داشتند این بود که همه اساتید حوزه با عملکرد و منش و رفتار خود مربی طلاب هستند و این محدود و منحصر به اساتید خاص اخلاق نیست؛ لذا همه اساتید باید خودسازی را از خود شروع نموده و همه طلاب را نه به خود، بلکه به خدا دعوت کنند.

آیت الله صدیقی در ادامه به خلأهایی که دغدغه علامه طباطبایی در حوزه علمیه بود اشاره کردند و گفتند: مهجوریت قرآن و روایات توحیدی، اخلاقی و عرفانی در حوزه‌ها، اولویت نبودن تربیت اخلاقی در حوزه‌ها و عدم پختگی افکار طلاب در برابر شبهات همگی دغدغه‌های جدی علامه طباطبایی بودند؛ که در منشور رهبری درباره حوزه‌های علمیه همه این موارد موجود است و راهی به جز گفتمان‌سازی آنها نداریم.

شایان توجه است برگزاری این سلسله نشست‌ها توسط معاونت تهذیب حوزه‌های علمیه  و با همکاری مرکز مطالعات راهبردی حوزه و روحانیت، انجام گرفته است. ایده اولیه در این سلسله نشست‌ها این است که برای تحقق تهذیب حقیقی و معنویت قرآنی در حوزه های علمیه، باید فضای کلی حوزه مبتنی بر روح تربیتی ایمانی بوده و تمامی عناصر حاکم بر حوزه مشحون از معنویت و اخلاق و در مسیر مجاهده انقلابی رقم بخورد.
خروجی این نشست‌ها توسط مرکز مطالعات راهبردی حوزه و معاونت تهذیب، تبدیل به راهبرد، سیاست، برنامه و فعالیت‌های اجرایی متناسب خواهد شد.

  • علی مهدوی

https://media.hawzahnews.com/d/2021/10/10/4/1228023.jpg

رهبر معظم انقلاب، مراجع عظام تقلید و علما با صدور پیام هایی به حادثه تروریستی در مسجد شیعیان در ولایت قندوز واکنش نشان داده و خواستار برخورد جدی با عاملان این جنایت هولناک شدند.

روز جمعه ۱۶ مهرماه در مسجد شیعیان شهرستان سیدآباد استان قندوز واقع در شمال افغانستان یک عامل انتحاری با انفجاری سهمگین موجب شد که بیش از ۱۵۰ نفر از نمازگزاران به شهادت برسند.
در این میان مراجع عظام تقلید و علما با صدور پیام هایی  به حادثه تروریستی در مسجد شیعیان در ولایت قندوز واکنش نشان داده و خواستار برخورد جدی با عاملان این جنایت هولناک شدند.

متن پیام حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای

بسم الله الرحمن الرحیم
 
حادثه‌ی تلخ و مصیبت‌بار انفجار در مسجد منطقه خان‌آباد استان قندوز که به جان‌باختن جمع زیادی از مؤمنان نمازگزار انجامید، ما را داغدار کرد. از مسئولان کشور همسایه و برادر افغانستان جداً انتظار میرود که عاملان خونخوار این جنایت بزرگ را به مجازات برسانند و با تدابیر لازم از تکرار چنین فجایعی جلوگیری کنند. از خداوند متعال رحمت و علوّ درجه برای شهیدان این حادثه و شفای عاجل برای آسیب‌دیدگان و صبر و سکینه برای کسان و بازماندگان آنها مسألت میکنم.
 
سیّدعلی خامنه‌ای
۱۷ مهر ۱۴۰۰

حضرت آیت الله سید علی سیستانی

حضرت آیت الله سید علی سیستانی نیز در پیامی حادثه دلخراش و تروریستی انفجار مسجد قندوز که در آن چندین نفر شهید و زخمی شدند، محکوم کردند. 

  • صادقی

حجت الاسلام حسین زاده گفت: علامه حسن زاده مرید امام بود و فقر و نداری را تحمل کرد تا انقلاب و امام تضعیف نشود.

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، مرحوم علامه حسن حسن زاده آملی از دانشمندان و مردان کمیاب علمی حوزه علمیه شنبه ۳ مهرماه به رحمت ایزدی پیوست؛ در پی درگذشت این عالم برجسته مراسم ترحیم و بزرگداشت آن مرحوم از سوی رهبر معظم انقلاب سه شنبه شب در مدرسه علمیه فیضیه با حضور جمعی از علمای حوزه علمیه قم و جمعی از علما و روحانیون مازندران برگزار شد.

حجت الاسلام حسن حسین زاده از شاگردان مرحوم علامه در مورد خصوصیات ایشان و حمایت ایشان از امام خمینی(قدس) خاطره ای نقل کردند که در ادامه می خوانید:

علامه حسن زاده کلاس دوم ابتدایی بود که مادرش را از دست داد و در ماه دوم حوزه علمیه بود که پدرش را نیز دست داد و دردناک آنکه پدر علامه یک شب در حجره مهمانش بود که صبح بعد از دنیا می رود؛ کودکی و نوجوانی او با داغ و سختی همراه بوده است و پس از ازدواج هم در جنب مدرسه سعادت با آیت الله جوادی آملی به صورت جدا در یک منزل زندگی می کردند.

از خود علامه شنیدم که در طول زندگی تحصیلی همان زمانی که در خانه مشترک زندگی می کرد در توصیف فقر و بی پولی خود می گوید که نمی توانست برای همسرش یک پیراهن خریداری کند که در همان دوران از طرف مدارس آیت الله شریعتمداری پیشنهاد تدریس فلسفه به ایشان می شود که در ازای هر درس هزار تومان به علامه هدیه و دستمزد بدهند؛ این مبلغ در پیش از انقلاب می توانست زندگی را به شدت متحول کند.

علامه این پیشنهاد را قبول نمی کند که من از علامه پرسیدم چرا؟ علامه گفت: اگر در مدارس آقای شریعتمداری تدریس فلسفه می کردم حاج آقا روح الله تضعیف می شد؛ چقدر مرید امام بود که فقر و نداری را تحمل کرد تا انقلاب و امام تضعیف نشود؛ علاقه زیاد ایشان به نظام و رهبری را شاهد بودم.

از خود علامه شنیدم که سال اول رهبری رهبر انقلاب صد میلیون تومان پول با یک ماشین پژو از طرف رهبری به ایشان هدیه داده شد که آقای محمدی گلپایگانی به قم آورد و اختیار این مبلغ را به علامه داد تا مؤسسه تأسیس کرده و کتاب چاپ کند؛ علامه فرمود ساعت ها اصرار کردند و من این لطف را قبول نکردم و بعد از اینکه نمایندگان رهبری رفتند من رو به خدا کردم و گفتم آن زمان که من می خواستم تو ندادی و حال که می دهی نیازی به این پول ها ندارم؛ به مقامی رسید که با خدا اینگونه معامله می کرد.

  • علی مهدوی

پیام مراجع

حوزه/ مراجع تقلید، علما و شخصیت های حوزوی در پی ارتحال عالم ربانی علامه حسن زاده آملی در پیام های جداگانه ای ارتحال این عالم بزرگ را تسلیت گفتند و از مقام علمی، عرفانی و سیر سلوک ایشان تجلیل کردند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، در پی ارتحال عالم ربانی علامه حسن زاده آملی، رهبر معظم انقلاب،‌ مراجع تقلید، علما و شخصیت های حوزوی از جمله حضرات آیات مکارم شیرازی، جوادی آملی، نوری همدانی، سبحانی، شبیری زنجانی، مظاهری، علوی گرگانی، آیت الله اعرافی مدیر حوزه های علمیه، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، نمایندگان ولی فقیه در استانها، ائمه جمعه و جماعات، سران قوا، مقامات کشوری و لشگری،‌در پیام های جداگانه ای ارتحال این عالم بزرگ را تسلیت گفتند و از مقام علمی، عرفانی و سیر سلوک ایشان تجلیل کردند.

بر اساس این گزارش: 

متن پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

با تأسف خبر درگذشت عالم ربّانی و سالک توحیدی، آیةالله آقای حسن‌زاده‌ی آملی رحمةالله‌علیه را دریافت کردم. این روحانی دانشمند و ذوفنون از جمله‌ی چهره‌های نادر و فاخری بود که نمونه‌های معدودی از آنان در هر دوره، چشم و دل آشنایان را می‌نوازد و توأماً دانش و معرفت و عقل و دل آنان را بهره‌مند می‌سازد. نوشته‌ها و منشأت این بزرگوار منبع پر فیضی برای دوستداران معارف و لطائف بوده و خواهد بود ان‌شاءالله. اینجانب به همه‌ی دوستان و شاگردان و ارادتمندان ایشان بویژه به مردم مؤمن و انقلابی آمل و جوانان مشتاقی که مجذوب مواضع انقلابی و خلقیات والای انسانی آن مرحوم بودند تسلیت عرض می‌کنم و رحمت و مغفرت و علو درجات ایشان را از خداوند متعال مسألت می‌نمایم.

سیّدعلی خامنه‌ای
۴ مهر ۱۴۰۰

متن پیام تسلیت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی

متن پیام تسلیت حضرت آیت الله مکارم شیرازی با اشاره به درگذشت آیت الله حسن زاده آملی به این شرح است:

  • علی مهدوی

 بی ضابطه بودن عناوین حوزوی

 

حجت الاسلام والمسلمین محمد استوار میمندی، مدیر حوزه علمیه استان فارس

 

 

دو سال پیش وقتی قرار شد به عنوان خدمتگزار حوزه علمیه استان فارس به شیراز عزیمت کنم خدمت حضرت استاد شب زنده دار دام ظله رسیدم، یکی از توصیه‌های ایشان این بود که «در اطلاق عناوین حوزوی مراقبت بیشتری کنید».

عناوین دانشگاهی چون برگرفته از مدارک مصوب و تعریف شده دانشگاه است به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند؛

اما از آنجا که در عرف حوزه‌های علمیه اطلاق عناوین، مترتب بر مدارک حوزوی نیست بلکه مترتب بر رتبه‌های علمی افراد است به همین دلیل تطبیق عناوین حوزوی بر افراد شفافیت لازم را ندارد چون علمیت در افراد مختلف مراتب متفاوتی دارد و تشخیص کارشناسان حوزوی نیز در علمیت افراد چه بسا با یکدیگر مقداری تفاوت داشته باشد.

البته ذکر این نکته لازم است که معانی لغوی عناوینی چون حجة الاسلام، حجة الاسلام و المسلمین و یا آیت الله معانی بسیار عمیق و بلندی دارد که چه بسا با معانی اصطلاحی و متعارف آن فاصله داشته باشد،

لکن نسبت به همان معانی متداول نیز ضابطه روشنی وجود ندارد به همین دلیل در برخی از اوقات برای عده‌ای از افراد از عناوینی استفاده می‌شود که نشان از بی‌ضابطه بودن عناوین حوزوی است، از این رو با اینکه ضابطه مشخصی توسط نهادهای رسمی حوزوی برای این عناوین قرار داده نشده است لکن جهت روشن شدن مقام، تعریفی تقریبی از این عناوین ارائه می‌گردد؛

 

«ثقة الاسلام»: طلابی که بهره ای از فضل دارند اما هنوز ملبس به لباس روحانیت نشده‌اند.

«حجة الاسلام»: فضلایی که ملبس به لباس روحانیت شده‌اند و در مدارج میانی علمی مشغول به تحصیل هستند و یا در همان مدارج متوقف شده‌اند و به امور دیگری مرتبط با شئون روحانیت مشغول شده‌اند.

«حجة الاسلام و المسلمین»: آن دسته از اساتید و عالمان حوزوی که مدارج بالای تحصیلی را طی کرده‌اند و آثار علمی اعم از کتاب، مقاله، تقریرات و یا کرسی‌های درسی معتبر دارند و به مراحل اجتهاد در علوم مختلف حوزوی نزدیک شده‌اند (مجتهد متجزی).

«آیت الله»: آن دسته از عالمانی که به مراحل بالای علمی به خصوص در رشته فقه رسیده‌اند و در فرایند کسب اجتهاد، مجتهد مطلق شده‌اند و چندین سال سابقه تدریس درس خارج فقه و اصول و تدوین کتاب و تحقیق و پژوهش‌های عمیق در رشته‌های مربوطه را در کارنامه علمی خود دارند.

«آیت الله العظمی»: این عنوان مختص به مراجع عظام تقلید است یعنی کسانی که علاوه بر داشتن رساله‌های عملیه به مقام مرجعیت جامعه شیعی نیز رسیده‌اند.

تعاریف فوق اگر چه ممکن است از منظر برخی از بزرگان حوزه قیود سختگیرانه‌تری نیز داشته باشد اما آنچه که مهم است این است که در استفاده از عناوین حوزوی به ویژه عنوان «آیت الله» باید دقت بیشتری به خرج داد و در این میان حوزویان باید نسبت به پاسداری از این عناوین دقت بیشتری به خرج دهند.

  • صادقی

معرفی علمای جانباز انقلابی

 

حجت الاسلام احمد فرخ فال متولد مهرماه ۱۳۳۷ ش است. وی از کودکی توسط پدر با قرآن کریم و تاریخ اسلام و أنبیاء، آشنا شد و بعد از تحصیلات عمومی در حالی که معلم قرائت قرآن بود تصمیم گرفت وارد حوزه علمیه شود.

تحصیلات حوزوی را در سال ۱۳۵۴ در اصفهان شروع نمود و از سال دوم، تدریس پایه های تحصیلی گذرانده شده را آغاز نمود.

با پیروزی انقلاب اسلامی برای تحصیل به حوزه علمیه قم مهاجرت و دروس حوزه را نزد اساتید قم گذراند.

از درس آیات عظام وحید خراسانی، جواد تبریزی و فاضل لنکرانی بهره برد.

تدریس در قم را از سیوطی و مغنی آغاز و سپس تدریس لمعه و رسائل و مکاسب را بصورت خصوصی آغاز نموده و درسال ۱۳۸۰ تدریس کفایه الاصول را به صورت عمومی در مدرسه فیضیه آغاز کرد.

سابقه جبهه و مبارزاتی:

وی دارای هفت ماه جبهه بوده و در سال ۱۳۵۹ در جبهه دارخوین خوزستان مورد اصابت گلوله از ناحیه فک و گردن قرار گرفت.

سوابق مسؤولیت در حوزه:

در سال ۱۳۶۹ در معاونت آمار و بررسی مشغول شد و پس از دوسال، با حفظ سمت آمار، به‌عنوان معاون حوزه‌های علمیه شهرستان ها معرفی گردید.

در زمان مدیریت آیت الله مقتدایی، مأموریت تفکیک صف حوزه از ستاد به‌عهده وی گذارده شد و سپس در سال ۱۳۹۰ به عنوان مدیر حوزه علمیه استان قم منصوب گردید.

همچنین مسئولیت مجمع عمومی اساتید سطح عالی و خارج جامعه محترم مدرسین طی دو دوره، توسط اساتید به او واگذار گردیده است. 

تألیفات:

حکم الغنا والموسیقی

حکم النظر والتستر

الاطعمة و الاشربة فی الفقه الاسلامی

دانسته‌ها و بایسته‌ها در حرمین شریفین

  • صادقی

  • صادقی

خودتان را آماده کنید که در میدان تبیین وارد شوید

با معارف حسینی خواهید توانست کشور را به قله‌های سعادت معنوی و مادی برسانید

 

رهبر انقلاب، در پایان مراسم عزاداری روز اربعین حسینی(ع): جوانهای ما امروز مجهز به فکر و معنویت و آگاهی‌های فراوان هستند. خودتان را آماده کنید که در میدان تبیین و افشاگری یعنی راهی که زینب کبری در این چهل روز طی کرد، وارد شوید.

 

راه امام حسین راه شیرین و موفقی است که به نتیجه قطعی می‌رسد. با استفاده از معارف حسینی خواهید توانست کشور را به قله‌های سعادت معنوی و مادی برسانید؛ راه این است. ۱۴۰۰/۷/۵

  • صادقی

 علامه حسن‌زاده

 

 

یکی از خاطرات خوشی که از محضر شریف آیت‌الله شعرانی دارم:

خدمت ایشان که بودم، در سال دو روز تعطیلی داشتیم، یکی روز عاشورا و دیگر روز شهادت حضرت امام مجتبی علیه‌السلام بود و بقیه سال درس می‌خواندیم.

یادم هست زمستان بود، برف خیلی سنگینی آمده بود، من از حجره مدرسه مروی بیرون آمدم، برف را نگاه کردم، مردد بودم به کلاس درس بروم یا نه!

اگر نمی‌رفتم، دلیل بر تنبلی من و عدم عشق و شوق من بود، به هر حال تصمیم گرفتم بروم.

رفتم تا در خانه ایشان در سه‌راه سیروس، خواستم در بزنم با آن برف سنگین که آمده بود، خجالت کشیدم، مدتی ایستادم کسی بیرون بیاید، اما کسی بیرون نیامد، دیدم وقت درس هم می‌گذرد، در هر صورت در زدم، آقازاده ایشان در را باز کرد، وارد شدم، سلام کردم و به محض نشستن عذرخواهی کردم و گفتم: آقا ببخشید در این برف مزاحم شدم، می‌خواستم نیایم.

گفتند: چرا؟ گفتم: در این روز برفی نمی‌خواستم مزاحم شوم.

گفتند: مگر شما که از مدرسه مروی تا اینجا می‌آمدید، گداها در سر راه‌ها ننشسته بودند و گدائی نمی‌کردند؟

گفتم: چرا، گفتند: امروز آن‌ها بودند یا نبودند؟ گفتم: چرا بودند، امروز روز کسب‌وکار آن‌هاست،

گفتند: خوب آن‌ها که تعطیل نکردند، ما چرا تعطیل کنیم؟!

  • صادقی