مرجعیت دینی و سیاسی خاندان حکیم
جهان اسلام و عالم تشیع چند روز قبل در غم فقدان حضرت آیت الله العظمی سید محمدسعید حکیم از خاندان جلیل القدر حکیم به سوگ نشست. ایشان یکی از مراجع اربعه بزرگ حوزه علمیه نجف محسوب می شوند.
پایگاه «مرکز اسناد انقلاب اسلامی» در ادامه نوشت: به همین مناسبت بر آن شدیم تا با نویسنده و تاریخ پژوهی برجسته که سالیان متمادی از عمرش را در مسیر تحقیق و پژوهش سپری کرده و در حوزه تاریخ معاصر عراق نیز صاحب سبک محسوب می شود به گفتگو بنشینیم. او که متولد کاظمین است، سابقه تحصیل در چهار کشور عراق، ایران، لبنان و سوریه را دارد و فارغ‌التحصیل «معهد الاثار الشرقیه» یا به تعبیر خود «شرق‌شناسی» است.
«صفاءالدین تبرائیان» به واسطه نگارش کتاب هایی چون «نهاد مرجعیت شیعه در ۲۰۰ سال اخیر»، «احیاگر حوزه نجف»، «انتفاضه صفر» و «انتفاضه شعبانیه» برای اهالی تاریخ نامی آشناست. «احیاگر حوزه نجف» که پژوهشی در زندگانی آیت‌الله العظمی سیدمحسن حکیم است از ماندگارترین آثار دکتر صفاءالدین تبرائیان به شمار می آید. البته به جز این آثار، از تبرائیان کتاب ها و مقالاتی دیگر نیز منتشر شده است.
او به مناسبت رحلت عالم جلیل القدر آیت الله سید محمدسعید حکیم، در گفتگوی تفصیلی با پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی به بازخوانی روایتی ناگفته از مجاهدت های خاندان معظم حکیم پرداخت که بدون شک برای خواننده جالب توجه خواهد بود؛ روایتی که به رغم اهمیت بسیار، شوربختانه در لابلای صفحات تاریخ گم شده و چندان که بایسته است بدان توجه نشده است. مشروح این گفتگوی یک ساعته را در ادامه می‌خوانید.
بسم الله الرحمن الرحیم
اوضاع حوزه نجف پس از روی کار آمدن صدام
برای ورود به گفتگو اگر ممکن است مقدمه ای درباره اوضاع و شرایط حوزه علمیه نجف پس از روی کار آمدن صدام بفرمائید.
تبرائیان: بسم الله الرحمن الرحیم. وقتی صدام زمام امور را در عراق به دست گرفت، ۴۲ ساله بود و توانست احمد حسن‌البکر ۶۵ ساله را کنار بگذارد. او به سرعت ریاست جمهوری، ریاست شورای انقلاب، فرماندهی کل نیروهای مسلح و دبیرکلی حزب بعث را برعهده گرفت.
با روی کار آمدن صدام فشارها و تهدیدها بر اسلامگرایان به ویژه حوزه و رجال دین افزایش یافت. در پی تحمیل جنگ به ایران، صدام بسیاری از جوانان شیعه را بالاجبار به جبهه فرستاد تا بیشترین شمار تلفات را به شیعیان تحمیل کند. دیکتاتور بغداد بر آن بود برای مشروعیت دادن به
جنگی که علیه ایران به راه انداخته بود و آن را «قادسیه» می خواند، از علمای دین فتوا بگیرد تا با دستاویز قرار دادن آن تعداد بیشتری از جوانان را به قربانگاه اعزام کند. او به خوبی می دانست جوانان شیعه بر فتوای مراجع خود بسیار پایبند و مقید هستند و در آن شرایط که به رغم مجازات های سنگین، فرار سربازان از جبهه ها امری شایع بود، صدام تلاش کرد تا فتوایی مبنی بر حرمت سرپیچی از دستورات فرماندهان ارتش و این که این قبیل فراریان، محارب با خدا و شریعت هستند از علما اخذ کند. به همین خاطر علمای بزرگ و مراجع تحت شدیدترین فشارها قرار گرفتند. در این میان بی شک بیشترین تضییقات متوجه خاندان حکیم بود. در همین راستا مقامات حکومتی مقدمات برگزاری کنفرانسی را در بغداد فراهم کردند و افراد مختلفی را به نجف اعزام داشتند تا با علما صحبت کرده و آنها را راضی به حضور در این کنفرانس کنند.
پرهیز علمای نجف از موضع‌گیری علیه ایران
پس در واقع اگر علما و مراجع با این خواسته صدام همراهی می کردند به نوعی علیه جمهوری اسلامی اعلان جهاد کرده بودند. ماموران حکومتی بعد از ورود به نجف چطور این موضوع را با مراجع بزرگ در میان گذاشتند؟
