مناهج

📝 مطالبه‌ای از مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران

🖋 نام محفوظ | بخش نخست

🔸 تنها مجموعه «تربیت مدرس» وابسته به مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران در قم که به طور رسمی امکان تحصیل و زندگی خوابگاهی برای طلاب خواهر فراهم کرده است مرکز تربیت مدرس صدیقه کبری سلام الله علیها است.

این مرکز، خدمتی کم‌نظیر در حوزه علمیه خواهران است؛ از این جهت که بانوان طلبه از ابتدای ثبت‌نام و ورود در این مرکز آموزش عالی، دغدغه‌ اسکان ندارند.

🔹 برای ثبت نام این مجموعه در مقطع سطح سه، اجازه مدرسه محل تحصیل طلاب لازم است؛ زیرا شاگردان این مجموعه برای تدریس در مدارس حوزه‌ علمیه خواهران در سراسر کشور تربیت می‌شوند؛ از این رو لازم است مدارس شهرستان‌ها بر اساس نیاز، طلاب مستعد را به مرکز تربیت مدرس معرفی نمایند و متعهد شوند که این طلاب پس از اتمام تحصیل در تربیت مدرس، در مدارس(حوزه‌های علمیه‌ خواهران) همان شهرستان‌ها به کار گرفته شوند.

🔺 مشکل از آنجایی شروع می‌شود که مرکز مدیریت با وجود هزینه‌ها و امکاناتی که متقبل می‌شود – نظیر فراهم‌کردن اسکان، تغذیه و بالاتر از همه اساتید برتر به مدت سه سال تحصیلی- برای تربیت مدرسان آینده، اما بسیاری از این دانش‌آموختگان پس از اتمام تحصیل و بازگشت به شهرستان، هیچ جایگاهی برای تدریس ندارند!!

🔻 زیرا جایگاه تدریس دروس به اساتیدی ارائه می‌شود که معمولا به صورت غیر حضوری سطح سه رشته تفسیر را گذرانده‌اند و به دلیل نیاز آن مقطع مدرسه به استاد، این افراد مجوز تدریس دروس فقه، اصول، فلسفه، منطق، کلام و ادبیات عرب هم گرفته‌اند و اینک مدارس بسیاری (نه همه) با وجود تعهد به‌کارگیری «طلاب تربیت مدرس» تمایلی به جذب استاد جدید ندارند.

در بهترین حالت چند واحد به دانش‌اموختگان تربیت مدرس داده می‌شود ولی در هرحال اساتید باسابقه و غیر متخصص، مقدم‌اند. 

♨️ بدتر اینکه مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران و مرکز تربیت مدرس، هیچ قانون الزام‌آوری برای به کارگیری این افراد ندارد.

📌 ادامه دارد...

🔸 در جلسه شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه خواهران حجت الاسلام والمسلمین مجتبی فاضل به مدیریت حوزه های علمیه خواهران منصوب شد.

📋 سوابق وی:

 حجت‌الاسلام والمسلمین فاضل پیش از این، سوابق ذیل را در کارنامه خود دارد:

➖ معاونت آموزش حوزه‌های علمیه خواهران

➖ مسئولیت مرکز امور صیانتی حوزه‌های علمیه برادران

➖ عضویت در مجمع عمومی جامعه مدرسین

➖ مدیریت مؤسسه آموزش عالی حوزوی تربیت مدرس

➖ مدیریت مدرسه سطح عالی امام سجاد(ع)

➖ مدیریت حوزه علمیه فیضیه مازندران

➖ مدیریت پژوهش مؤسسه شیعه‌شناسی

➖ استاد و ممتحن سطوح عالی و خارج حوزه

➖ و سردبیری مجله اخبار شیعیان 

📅 معارفه:

🔹 مراسم معارفه مدیر جدید حوزه‌های علمیه خواهران روز شنبه ۱۲ شهریورماه ۱۴۰۱ ساعت ۱۰ صبح در سالن آیت‌الله شرعی (ره) مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران واقع برگزار می‌شود.

📌 مناهج:

حوزه‌های علمیه خواهران مسائل روی زمین مانده بسیاری دارد که متأسفانه تا کنون تدبیر نشده‌اند؛ طبیعتاً حل این مسائل نیازمند شناخت مسائل، برنامه‌ریزی قوی، نظارت منسجم و مستمر، استفاده از مدیران و عوامل قوی، همراهی با اساتید و بدنه حوزه در پذیرش انتقادات و پیشنهادات با چاشنی #سعه_صدر است.

امیدواریم مدیر جدید حوزه‌های خواهران بتواند در حل مسائل و چالشهای پیش رو موفق باشد.

وضعیت امروز حوزه‌های خواهران، کارنامه‌ی مدیران سابق است؛ ۴ سال آینده نیز روشنگر کارنامه حجت‌الاسلام فاضل خواهد بود؛ امید است کارنامه مقبولی باشد.

📝 بزودی

🔸 با تصویب شورای سیاست‌گذاری حوزه‌های علمیه خواهران، حجت‌الاسلام مجتبی فاضل به عنوان سرپرست این حوزه انتخاب و جایگزین حجت‌الاسلام بهجت‌پور خواهد شد. 

♨️ برخی سوابق حجت‌الاسلام فاضل:

➖ معاون آموزش حوزه‌های علمیه خواهران

➖ مسئول مرکز امور صیانتی حوزه‌های علمیه برادران

➖ مدیر مؤسسه آموزش عالی حوزوی تربیت مدرس

➖ قائم مقام مدرسه علمیه معصومیه

➖ مدیر حوزه علمیه فیضیه مازندران

➖ مدیر پژوهش مؤسسه شیعه‌شناسی

➖ سردبیر مجله اخبار شیعیان

🔹 قرار است جلسه معارفه‌ی وی و تودیع حجت‌الاسلام بهجت‌پور در ایام پایانی سال جاری برگزار شود.

🔻 گفتنی است حکم دوره مدیریت حجت‌الاسلام بهجت‌پور بهمن سال ۱۴۰۰ به اتمام رسیده‌ است.

لزوم بروزرسانی و اهمیت‌بخشی به جایگاه این رشته

فاطمه فرهادیان

 حوزه‌های علمیه، با پیشینه‌ای بیش از هزار سال، وظیفه «حفظ»، «ترمیم و بازسازی» و «بالندگی» فرهنگِ متعالی شیعه را عهده‌دار بوده‌اند. این هدف و وظیفه، حوزه‌های علمیه را بر آن می‌داشته که به آموزش و تبلیغِ علوم و معارف دینی و پاسخ‌گویی و برآوردن مسائل و نیازهای جامعه و مدیریّتِ نیازمندی‌های حیات فردی و اجتماعی مردم، قامت راست کنند. حیات و بقای هر نظام علمی در گروِ آن است که در جهت بازشناسیِ فعّالِ شیوه‌ها و ساختارها جهد و جدیت لازم به کاربندد تا از راه بازسازی و کامل کردن آنها، طرحی کارآمد و ناظر به نیازها و مسائل نوپدید فراهم آورد، طرحی که در آن راهبردهایی برای چاره جوییِ نیازها و پاسخ گویی پرسش ها، پیش بینی شده باشد.

جامعیّتِ دین و توسعه شگرف دانش‌های دینی، تخصّصی‌کردن دانش‌های حوزوی را با بسترسازی مناسب و برنامه‌ریزی دقیق و استوار ناگزیر می‌سازد. یکی از دانش‌های تخصصی در این زمینه «گرایش رشته اخلاق» است که  با وجود قدمت این علم، چند صباحی بیش، از تولد این رشته در حوزه‌های علمیه نمی‌گذرد. از آنجا که ترکیب نظام آموزشی حوزه بیشتر منحصر به طرّاحی هندسه دانش‌هایی همچون فقه، اصول، تفسیر و حدیث، فلسفه و کلام و رجال است؛ همواره غفلت و نبود اهتمامی شایسته نسبت به گرایش اخلاق و تربیت در نظام آموزشی حوزوی، به چشم می‌خورد که این امر با ساز و کار و رسالتی که برای حوزه‌های علمیه تعریف شده است، همخوانی ندارد. بایسته است از محدودشدن در چنین نگاه‌های تقلیل‌گرایانه پرهیز شود و به بازشناخت دانش‌های تخصّصی و علمی دیگر همچون «رشته اخلاق و تربیت اسلامی» نیز پرداخته شود.

بی‌گمان، اگر یک نظامِ آموزشی ، نَفَس نَفَس با دگرگونی‌ها و تحوّل‌های معنوی و اخلاقی همراه نباشد، در این روزگار پُرشتاب، جان خواهد سپرد یا واپس خواهد نشست. از این رو بررسی و اهمیت‌بخشی به جایگاهِ این رشته با توجّه به پتانسیل‌هایی که دارد، در خور توجه است و بی‌توجهی به توانمندسازی این رشته می‌تواند از کارآمدیِ نظام آموزشی حوزه بکاهد.

💠 امام خامنه‌ای


🔹 یکی از مهمترین وظائف زن، خانه‌داری است. همه می‌دانند؛ بنده عقیده ندارم به این که زنها نباید در مشاغل اجتماعی و سیاسی کار کنند؛ نه، اشکالی ندارد؛

🔻 اما اگر چنانچه این به معنای این باشد که ما به خانه‌داری به چشم حقارت نگاه کنیم، این می‌شود #گناه.
خانه‌داری یک شغل است؛ شغل بزرگ، شغل مهم، شغل حسّاس، شغل آینده‌ساز.

🔹 فرزندآوری یک مجاهدت بزرگ است. ما با خطاهائی که داشتیم، با عدم دقت‌هائی که از ماها سر زده، یک برهه‌ای در کشور ما متأسفانه این مسئله مورد غفلت قرار گرفت و ما امروز خطراتش را داریم می‌بینیم.

📅 ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۲

📌 رونوشت به:
1 حوزه خواهران سراسر کشور
2 طلاب خواهر سراسر کشور

🌀 حوزه خواهران و بلای حفظ‌ محوری

🖋 زهرا ابراهیمی
 
🔹 در متن حوزه در باب تعلیم و تعلم، کتاب‌ها را که باز می‌کنی و نطق اساتید را که گوش می‌کنی عصاره‌اش این است که اساس کار طلاب: تفکر است و تأمل.
طلبه باید دقیق و عمیق باشد و تمام وقت، در اختیار مطالعه و تفکر. لذا توصیه‌ها بر این محور است و تذکرات در این باب.
حال در همین حوزه که اینگونه روش علم‌آموزی و تثبیت علم را به طلبه‌اش می‌آموزد، مجبوری خودت را تسلیم محفوظات کنی! تو گویی بنای کار را بر محفوظات گذارده‌اند و دیگر هیچ...

🔹 در صورتی که رهبر معظم انقلاب نیز، بارها «حفظ‌محورى» در حوزه‌ها را بلاى تعلیم و تربیت دانسته‌اند و مبارزه با آن را متذکر گشته‌اند.
 
🔹 حتی وقتی با طلاب و مبلغان و اساتید موفق روبرو می‌شوی و می‌خواهی از رمز موفقیتشان سر در بیاوری به این نتیجه می‌رسی که اکثرا اهل تفکر و تأمل و تحقیق و پژوهش بوده‌اند؛ نه مشغول حفظ کردن و بعد از سال‌ها درس خواندن از آن همه دروس حفظی هیچ خبری نیست، نه در تدریس و نه در تبلیغ.
 
🔹 حوزه نسبت به تغییر روش آموزشی مسئولیت دارد. جالب‌تر اینجاست که خود ما (حوزویان) به همین اشکال «حفظ‌محوری» در سایر نهادهای آموزشی همچون آموزش و پرورش همیشه معترضیم؛ چراکه تمرکز بر حفظیات اگر مانع خلاقیت نباشد، عامل رشد هم نیست.
 
🔻 متاسفانه کیفیت مطلوبات، به پای بُت کمیت محفوظات در حال قربانی شدن است به دادش برسید.

📝 درد و دل طلاب خواهر؛  

🖋 طلبه سطح ۴ جامعةالزهراء

🔻 می‌خواهم داستان طلاب خواهر و مصائب و مشکلات #درس_خواندن در عصر کرونا را برایتان روایت کنیم:

🔹 من طلبۀ #جامعة_الزهرا در مقطع تحصیلات تکمیلی هستم با چهار فرزند(دو نفرشان محصل ابتدایی هستند) و البته همسری طلبه که از قضا او هم درس هایش به زور کرونا مجازی شده است.

🔹 صبح بیدار می شوم و بعد از بیدار کردن بچه ها و آماده کردن صبحانه باید بنشینم پای درس های مجازی که از ۸ صبح شروع می شود تا ۴ بعدازظهر! یعنی رأس ساعت ۸ کلاس های من شروع می شود و ایضاً همسرم، و دو پسر مقطع ابتدائی ام و البته همۀ اینها را باید با یک لب تاب و یک گوشی اندرویدی حل کنیم!

🔹 باورتان نمی‌شود که چقدر جالب می‌شود وقتی پسر ده ساله ام هنوز چند دقیقه ای از ریاضی‌اش را گوش نکرده مجبور است مباحث سنگین #خارج_فقه همسرم را بشنود و تازه نوبت پسر کوچک است که او هم هم‌نوا با معلم #مجازی اش کمی حروف الفبا را هجی کند.

❓ ... واقعا جای سوال است که مسؤولان بزرگوار گمان می کنند اصرار بر حضور در کلاس‌های آنلاین و استفاده از شگردهای خنده‌دار برای احراز حضور، باعث افزایش بهره‌وری طلاب خواهر از کلاس‌ها می‌شود؟

آیا بهتر نیست آموزش‌ها آفلاین باشد تا مادران طلبه در فرصت‌هایی مناسب با فراغ بال گوش کنند تا بفهمند و یاد بگیرند نه اینکه بشنوند و هیچ نفهمند؟

📌 ادامه در لینک زیر:

🌐 rasanews.ir/002n0h  

#یادداشت_مهمان

🖋 زهرا ابراهیمی

🔹 امروزه حوزه‌های خواهران در کنار حوزه‌های علمیه‌ی برادران جایگاه علمی و تاثیرگذار خود را پیدا کرده، اما به نظر می‌رسد همچنان دارای ضعف‌های مهمی است که تلاش برای رفع آن‌ها ضروری می‌نماید.
اگرچه به کرات در زمینه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از سوی فعالین حوزه‌ی خواهران واکنش‌هایی را شاهد بوده وهستیم، اما به نظر می‌رسد یکی از ضعف‌های مشهود در حوزه‌های خواهران این است که موضع‌گیری و تبیین به موقع و مناسب هنگام مواجهه‌ی با جریانات متعدد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از سوی این حوزه‌ها به‌شکل منسجم، هماهنگ و همراه‌ با برنامه انجام نمی‌پذیرد.

🔹 چیزی که بیش از همه از حوزه‌های خواهران انتظار می‌رود این است که حداقل در زمینه‌ی مسائل مربوط به «زنان، دختران و خانواده» پیشتاز بوده و با آسیب‌شناسی به موقع مسائل، به ارائه‌ی برنامه و راهکار در آن زمینه بپردازند.
افکار نادرست و رفتارهای ناصحیح، زمانی که زمینه رشد برای خود را فراهم ببینند، بیشتر خودنمایی می‌کنند اما اگر با واکنش‌های علمی و فرهنگی و به ‌موقع روبرو شوند تأثیرگذاری‌شان نیز محدود خواهد شد.

🔻 #تحرکات_فمنیستی برخی فعالان اجتماعی، معضلاتی همچون ازدواج سفید و طلاق‌های عاطفی، زیادشدن بی‌رویه آمار طلاق، چهارشنبه‌های سفید، هم‌جنس‌گرایی و... درپسِ منفعل بودن زنان حوزوی، رنگ بیشتری به خود گرفته و این طیف فضا را برای اثرگذاری بیشتر، آماده می‌بینند.
عدم واکنش مناسب نسبت به جریان‌ها و بعضا واکنش‌های آنی و هیجانی ازجمله عوارضی است که اگر به آن توجه نشود در درازمدت حوزه‌های خواهران را به حاشیه خواهد راند.

🔹 آگاهی‌داشتن به زبانِ مسائل اجتماعى و سیاست و تحلیل مسائل گوناگون از ضرورت‌هایی است که باید بدان پرداخته شود و این امر جز در سایه‌ی آموزش و برنامه‌ریزی امکان‌پذیر نیست.
دربین اساتید خواهر، عده‌ای در این موضوعات، صاحب‌نظر و اهل علم هستند اما صِرف معلومات برای تاثیرگذاری در اجتماع کفایت نمی‌کند. حوزه علمیه‌ی خواهران نیازمند تشکیلاتی است که در وهله‌ی اول شرایط اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه زنان و دختران را رصد کنند و چگونگی شرایط موجود را به اطلاع اهل علم برسانند. این گروه رصد می‌توانند از بین طلاب خواهر انتخاب شوند. حوزه‌های خواهران با بهره بردن از پتانسیل و ظرفیت موجود بین طلاب خواهر و تشکیل گروه رصد، قادر خواهند بود خوراک لازم از حیث سوژه‌یابی را در اختیار صاحب‌نظران قرار دهند و بدین شکل در حوادث و جریانات اجتماع، حاضر و موثر واقع شوند.

🔹 ایجاد تمدن نوین اسلامی که رهبر عزیز در بیانیه‌ی گام دوم انقلاب به آن اشاره کرده‌اند در سایه‌ی فعال بودن حوزه‌ها عملی می‌گردد نه منفعل‌بودن.
بر همین اساس حوزه‌های خواهران باید به تأثیرگذاری خویش در جامعه واقف بوده و به توانمندی خود اعتماد داشته باشند و معضلات موجود در فضای جامعه نباید منجر به یأس و ناامیدی گردد.

#یادداشت_مهمان

 از جمله علل بحران تجرد خواهران طلبه

 حامد فلاحتی؛ استاد حوزه علمیه خواهران

 بنده چند سالی سابقه تدریس و مشاوره در حوزه‌های علمیه خواهران مشهد و قم دارم.
مسأله تجرد در طلاب خواهر و ایده‌آل‌گرایی افراطی احتمالا به ذهن افراد می‌رسد و به نظر تحلیل غلطی نیست؛ لکن مسأله عمیق‌تر از این موضوعات است.

 حوزه‌های علمیه خواهران: چه حوزه‌های مرکز مدیریت و چه جامعة‌الزهراء دچار یک #ابهام_بزرگ در اهداف و ترسیم اصول تربیت هستند.

 این حوزه‌ها به علت نبود نظام‌نامه مشخص تربیتی از بحران در هدف‌گذاری تربیتی رنج می‌برند. این مسأله به ابهام در تعریف «طلبه خواهر» منجر می‌شود.

 از طرفی برخی تحصیل کرده‌های خواهر دچار برخی گرایشات زن‌گرایانه شدید شده و عرصه طلاب خواهر را به میدان رقابت با طلاب برادر تبدیل کرده‌اند و خودشان هم علاقه وافری در دیده‌شدن دارند؛ از طرفی برخی فضلای برادر تصمیم‌گیر در این حوزه‌ها تعریف روشنی از طلبه خواهر ندارند.
این مسائل در کنار نبود نقشه راه، منجر به بحران پذیرش در طلاب خواهر شده است.

 و از دیگر سو گسترش بی‌ضابطه حوزه‌های علمیه خواهران به این مسأله دامن زده است به همین علت علاوه بر ماجرای تجرد، بحران‌هایی چون طلاق و ناسازگاری هم بدان افزوده شده است.

 صدالبته کسی منکر تاثیرات حوزه‌های علمیه خواهران در گسترش فرهنگ دینی در جامعه نیست؛ لکن این حوزه‌ها طلبه ایده‌آل را همسر و مادر نمی‌دانند؛ بلکه بانو مجتهده! تعریف می‌کنند.

 در کنار این شناختها این رویه به نوعی فرد را دچار #بحران_هویتی کرده است که از ارزش‌های زن بودن بعنوان نقش‌آفرین در تربیت جامعه می‌کاهد و او را عنصر فعال اجتماعی به سبک نگاه‌های #فمینیستی معرفی می‌کند.

 نگارنده این موضوع را با برخی بزرگان تصمیم‌گیر و بزرگان حوزه در میان گذاشته و بعضا تمام این موارد را و عموما بخش زیادی از این موارد را تأیید می‌کنند.

 تا اساتید و فضلای خواهر این حوزه‌ها نخواهند در شناختهای خود و افکار و اندیشه‌های معارض بعضا با اسلام که آنها را اعتقادی جلوه می‌دهند بازبینی کنند داستان این حوزه‌ها همین است و این مسأله، این حوزه‌ها را که می‌توانند فرصتی بعنوان ساختار فرهنگ‌ساز در جامعه باشند، تبدیل به تهدیدی برای بنیان خانواده خواهد کرد.

 امید است مسؤولین حوزه‌های علمیه خواهران و جامعة‌الزهرا نسبت به این مهم هرچه سریعتر احساس تکلیف کرده و برای آن اقدام عاجلی صورت دهند.