مناهج

📝 حرکتی عظیم‌تر از تحریم تنباکو

🖋 محمد حق‌پرست

یک.
چهارم آبان، سالروز مخالفت امام خمینی (ره) با قانون کاپیتولاسیون است. برخی، روحانیت را به انزوا و بی‌تفاوتی در مقابله با طاغوت متهم می‌کنند و در حافظه و آگاهی تاریخی خویش، چیزی جز تحریم تنباکو را به یاد نمی‌آورند. حال آنکه این ادعا دلیلی بر بی‌اطلاعی ایشان نسبت به نهضتهای روحانیت و نقش آنها در مبارزه با طاغوتها است. تاریخ روحانیت و مراجع تشیع در صده اخیر، پر از قیام و اقدام علیه طاغوت و ظلم است. اقدام علیه قانون کاپیتولاسیون حتی بزرگتر از تحریم تنباکو است، چون سخنرانی و اقدام تاریخی امام امت، علیه دستگاه استعمار جهانی بود، نه فقط علیه یک قرارداد ننگین.

دو.
بعد از سخنرانی امام، قانون کاپیتولاسیون یکی از محورهای اصلی مبارزات انقلابیون می‌شود. عده‌ای دیگر نیز نسبت به این قانون موضع داشتند، اما هیچکدام به اندازه مخالفت امام نتوانست مبارزه با طاغوت را گفتمان و جریان‌سازی کند. یعنی اینقدر که عالم شیعی بر قلوب مردم تأثیرگذار است، هیچ جریان دیگری چنین نفوذی ندارد؛ تا جایی که اگر این ظرفیت به درستی هدایت شود، می‌تواند منشأ اتفاقات بزرگ اجتماعی و سیاسی باشد.

سه.
حضرت امام در این سخنرانی از تمام علمای نجف و قم، دعوت به مبارزه علیه طاغوت می‌کنند. در همین راستا طیف عظیمی از روحانیت از ایشان حمایت و تبعیت کردند. تاریخ گواه بر این است، که هرجا علما در مقابله با ظلمی به اتفاق رسیدند و اقدام کردند، آن ظلم دوام نخواهد آورد. پس اقتدار تأثیر فتوای مرجعیت، به حمایت سایر علما و روحانیون از اوست و وظیفه همه طلاب است که همواره از کیان مرجعیت دفاع کنند.