مناهج

نظرسنجی سنن حوزوی

مناهج
نگرش ها و دغدغه های حوزه و روحانیت

طبقه بندی موضوعی

۹ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «سکولارهای حوزوی» ثبت شده است

📝 محبوبیت روحانیت و دخالت در سیاست

🖋 رضا حسینی

🔸 به جهت سالگرد فتوای جهاد آیت‌الله العظمی سیستانی علیه داعش، خاطره‌ای جالب از بحث با یکی از سکولارهای حوزوی برایتان نقل می‌کنم‌.

🔹 ایام اربعین بود و تازه خسته از راه به نجف رسیده بودیم. 

در راه با جوانی به اسم بابک آشنا شدم که اصلا مذهبی نبود و حتی نماز هم بلد نبود بخواند؛ ولی چون ما معمم بودیم گفت شما با اینجا آشنایی دارید و من با شما همه‌جا همراه باشم؛ ما هم قبول کردیم.

🔹 به قدری #نجف شلوغ بود که بعضا ده دقیقه، یک ربعی مردم در صف سیطره و تفتیش منتظر می‌ماندند.

فردی جلوی بنده در صف تفتیش، شیخی پر هیبت و با وجنات علمایی و میانسالی بود که روحانی بود فقط عمامه نداشت و پارچه‌ی سفیدی روی سر داشت با صورتی ملکوتی! 

🔹 همین که صف تفتیش به روبروی کوچه‌ی بیت آیت‌الله سیستانی رسید؛ 

شیخ نگاهی به کوچه‌ی بیت معظم له و جمعیتی که به شوق دیدار با مرجعیت در کوچه صف بسته بودند انداخت؛

رو به جمعیت بگونه‌ای که من هم بشنوم با صدای بسیار رسایی گفت: 

«واقعا مرجعیت و عالم دینی یعنی این! اینجوری می‌شه که یه عالِم ارج و قرب پیش مردم پیدا می‌کنه!

اگه ایشون هم مثل برخی علمای ایران در سیاست دخالت می‌کرد، الان مردمش از دین زده شده بودند!»

♨️ این را که شیخ گفت؛ همسفر بی‌نماز ما هم در پاسخ گفت: احسنت و جمعیت هم انگار یک دفعه ساکت شد و زمزمه‌های تأیید و پچ‌پچ‌هایی در فضا پیچید!

✅ من که دیدم سکوت و عدم پاسخ در نهایت بی‌انصافی است سعی کردم مؤدبانه جواب شیخ را بدهم!

برای همین با شیخ وارد گفتگو شدم:

+ شیخ مگر در ایام #مرجعیت همین عالم عزیز، داعش نجف را با خمپاره کوتاه‌برد نمی‌زد؟!

- بله می‌زد چطور مگه؟!

+ خب پس چطور ارج و قرب این مرجع عزیز باعث نشد مردم علیه داعش قیام کنند؟!

- چقدر ساده‌ای! اگر آقای سیستانی اعلام جهاد نمی‌کرد که داعش نجف رو گرفته بود! 

+ پس همین دخالتش در سیاست باعث شد که خطر داعش از شیعه برطرف شود و اینجور الان پیش مردم ارج و قرب داشته باشه!

و اگر دخالت ایشان نبود، الان نه دفتری باقی مانده بود؛ نه مردم منتظری و نه حتی حرمی!

🔺 صحبت که به اینجا رسید یکدفعه بابک با صدای بلند گفت احسنت!

🔻 شیخ با اینکه تا خلاصی از تفتیش و جلوی حرم جلوی ما بود؛ ولی بنده خدا فقط در و دیوار را نگاه می‌کرد و دیگر هیچ نگفت...

  • صادقی

🖋 رضا حسینی

❓فرض کنید انقلاب اسلامی محقق نشده بود، وضعیت دینداری و تشیع، امروز در ایران چگونه بود؟

♨️ آذربایجان بهترین مصداق برای فهم این است که بدون تأسیس حکومت اسلامی توسط حوزه‌ها و ولایت فقیه، نه تشیعی خواهد ماند و نه حوزه‌ای!

🔹 کشور جمهوری آذربایجان از نظر درصد شیعیان، بافاصله بسیار کمی از ایران، دومین کشور شیعه -به لحاظ درصد جمعیت شیعیان- در جهان به حساب می‌آید که ۸۵ درصد جمعیتش را شیعه تشکیل می‌دهد؛ این کشور تا دوره قاجار جزء ایران بود اما طی قراردادهای گلستان و ترکمانچای از ایران جدا شد اما همچنان آداب و رسوم و فرهنگ ایرانی و شیعی در آن یافت می‌شد؛

🔹 با تسلط روسیه تزاری و پس از آن تسلط لائیک‌ها بر #حکومت آذربایجان، امروزه این کشور از نظر دینی و از نظر آموزه‌های تشیع، یک کشور #مرده به حساب می‌آید!

🔻 از نظر میزان استعمال #مشروب حتی در مهمانی‌های عادی، از نظر وجود کاباره‌ها و عیاشی‌های شبانه، از نظر ارتباط با اسرائیل، از نظر میزان پای‌بندی به حجاب، از نظر بی‌بند و باری در سواحل، از نظر میزان تقید به وجوهات شرعی (که اصلا‌ بسیاریشان نمی‌دانند وجوهات چیست!) از نظر ارتباط با داعش! از نظر امر به معروف سران حکومت و از منظرهای مختلف این کشور در وضع فاجعه‌باری قرار دارد!

🔻 به نحوی این کشور از نظر دینی عقب مانده نگه داشته شده است، که الهام علی‌اف بالاترین مقام یک کشور شیعه، در ایام شهادت امیرالمؤمنین و ماه رمضان در مراسم رقصی در مسجد شوشی (از بناهای تاریخی آذربایجان) شرکت می‌کند و همراه با تجار اسرائیلی به رقص می‌پردازد!

یا برگزاری مسابقات یورویژن (خوانندگی و رقاصی) که همراه با رژه همجنسبازان در باکو نیز بود! از دیگر شاهکارهای حکومت لائیک آذربایجان است!

❗️طبیعی است این حکومت به حوزه‌های علمیه نیز رحم نمی‌کند و در حرکتی حساب‌شده بعد از تخریب گسترده حوزه‌های علمیه، در صدد پرورش دکترای الهیات و اعزام آنها به مساجد است! و به نحوی حوزه‌های علمیه را عقب نگه داشته‌اند که این شیعیان مظلوم -با همه مشکلات امنیتی و خطرهایی که برایشان ایجاد می‌شود- مجبورند به حوزه‌های ایران برای تحصیل بیایند!

در گذشته‌ای نه چندان دور شهرهای لنکران، و بادکوبه (باکو) علمای بزرگی به جامعه تشیع تقدیم کرده‌اند که با ادامه روند کنونی بعید است چیزی از دین باقی بماند (هرچند همیشه اقلی از دینداران در همه جا وجود خواهند داشت).

🔹 جان کلام این که سرنوشت محتوم جدایی دین از سیاست، کشور آذربایجان است که با ۸۵ درصد شیعه، از نظر اخلاقی در منحط‌ترین وضعیت به سر می‌برد!

♨️ اگر سکولارهای حوزوی مایل به جدایی دین از سیاست هستند، حاضریم برای آنها بلیط یک‌طرفه به باکو تهیه کنیم تا طعم حوزه مستقل را بهتر بچشند!

❇️ هرچند سکولارهای حوزوی بهتر از هرکسی می‌دانند که حوزه‌های علمیه در ایران اسلامی مستقل هستند و صرفا از این شعار به جهت دستیابی به مقاصد شوم خود استفاده می کنند.

  • صادقی

📝 بازداشت مسؤولین دفاتر آیات فیاض و محقق کابلی

🔸 طالبان دفترهای آیت‌الله محمداسحاق فیاض و آیت‌الله محقق کابلی، دو مرجع تقلید شیعیان را در شهر غزنی افغانستان بستند.

به گفته برخی منابع، در روزهای اخیر افراد طالبان در چند نوبت دفاتر این دو مرجع مذهبی را بازرسی کرده و مسئولان آن را بازداشت کرده‌اند. طالبان دلیل بستن این دفاتر را نداشتن مجوز فعالیت عنوان کرده‌اند.

🔹 منابع معتبر می‌گویند که طالبان دو نفر از مسئولان دفتر آیت‌الله فیاض را پس از بازداشت با قید ضمانت آزاد کرده‌اند اما مسئولان دفتر آیت‌الله محقق کابلی هنوز در بازداشت طالبان به‌سر می‌برند.

🔹 دفاتر مرکزی آیت‌الله فیاض و آیت‌الله محقق کابلی در شهر نجف عراق است. این دو مرجع شیعیان افغانستان در شماری از ولایت‌های عمدتاً شیعه‌نشین دفاتر منطقه‌ای دارند.

🔹 طالبان درحالی دفاتر مراجع تقلید شیعیان را بسته‌اند که اخیراً سخنگوی این گروه در واکنش به گزارش وزارت خارجه امریکا مبنی بر نقض شدید آزادی مذهبی در افغانستان گفت که «همه حقوق اقلیت‌های مذهبی در افغانستان محفوظ است».

♨️ طالبان پس از بازداشت مسئولان دفتر این دو مرجع تقلید به آن‌ها گفته‌اند: 

«شما دولت در درون دولت ایجاد کردید. مکتب و مدرسه می‌سازید، دعوا حل می‌کنید. کمک جمع‌آوری و کمک توزیع می‌کنید. دفتر ثبت ازدواج و طلاق دارید».

مقام‌های طالبان به مسئولان دفتر این مراجع تقلید گفته‌اند که باید از وزارت حج و اوقاف این گروه مجوز فعالیت بگیرند.

🔹 حوزه فعالیت دفاتر مراجع تقلید در افغانستان متنوع و گسترده است. مسئولان این دفاتر به سوال‌های شرعی مراجعان پاسخ می‌دهند، دعواهای خانوادگی را حل و فصل می‌کنند، دفترهای عقد نکاح و طلاق دارند، وجوهات شرعی مردم را دریافت و مصرف آن‌ها را محاسبه می‌کنند، کمک‌های خیریه جمع‌آوری و به نیازمندان کمک‌ می‌کنند. دفترهای مراجع تقلید همچنین ضمن اداره مدارس دینی، شفاخانه و مکتب نیز می‌سازند.

🌐 دولت دین

📌 مناهج:

سکولارهای حوزوی وقتی از «استقلال حوزه پیش از انقلاب اسلامی» سخن می‌گویند و برایش هزار افسوس و حسرت می‌خورند، مرادشان همین استقلال حوزه‌های علمیه افغانستان است؟! که حتی اجازه اجرای احکامی همچون نکاح و طلاق و اخذ وجوهات ندارند؟!

یا اینکه به خوبی از بسط ید و توسعه حوزه‌های علمیه پس از انقلاب باخبرند و صرفا به جهت سودای مرجعیت، تاریخ را تحریف می‌کنند و دنبال جمع‌کردن مرید و مقلد هستند؟!

در آینده بیشتر از سکولارهای حوزوی خواهیم گفت...

  • صادقی

🖋 جعفر ولایی منش

🔸 توهین بی‌سابقه رسانه‌های صهیونیستی به امام هشتم علیه السلام و تقدیر غرب‌گرایان ایرانی و عناصر اجاره‌ای آنان یعنی سلبریتی‌ها از این رویداد ضد فرهنگی، با واکنش صریح جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و بزرگان و علمای انقلابی حوزه علمیه همراه شد؛ اما از چهره‌ها و مراجع ساختگی غرب‌گرایان چیزی جز سکوت مشاهده نشد!

⁉️ چگونه است که وقتی عنصری نه چندان شناخته شده، انتقاد کوچکی به علما می‌کند، چهره‌های مشهور سکولارها، فریاد وا اسلاما سر می‌دهند و با اظهار مصیبت فراوان اعلام می‌دارند که به کیان شیعه توهین بی‌سابقه شده است! حال اما در برابر توهین و اهانت بی‌سابقه سلبریتی‌های وابسته و تأیید چهره‌های سیاسی غرب‌گرایان به ساحت مقدس حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام، سکوت بی‌سابقه‌ای در پیش گرفته‌اند! 

⁉️ به راستی کدام اتاق فکر صهیونیستی، دارد سکولارهای حوزوی و سلبریتی‌های هنجارشکن را مدیریت می‌کند که اینچنین با تأیید و سکوت از کنار چنین فاجعه عظمایی به راحتی آب خوردن عبور کنند؟

‼️ چگونه است که در جریان حادثه دردناک متروپل، با وجودی که وزیر دولت، وزارت خانه را رها می‌کند و قوه قضائیه، شهردار فعلی و سابق و اسبق آبادان و مسببان گوناگون این واقعه را دستگیر می‌کند و نظام اسلامی با تمام قوا از نماینده ولی فقیه تا قرارگاه‌های سپاه و بسیج و آستان قدس و نیروهای گوناگون جهادی، پای کار مصیبت مردم آبادان هستند، یکی از همین مراجع خودخوانده‌ی سکولارها، علیه نظام موضع‌گیری می‌کند تا بلافاصله دشمنان قسم‌خورده‌ی جمهوری اسلامی، آن را در رسانه‌های معارض و معاند، بازتاب گسترده دهند و آنرا مصداق نارضایتی حوزه علمیه قم علیه نظام ارزیابی کنند، ولی هم اینان در برابر توهین علنی به امام معصوم علیه السلام به گونه‌ای برخورد می‌کنند که صدا از سنگ در می‌آید ولی از اینان نه!

❇️ بی‌تردید عموم مردم متدین و نیز بدنه‌ی انقلابی‌ حوزه، این سکوت ناصواب را در این وقایع فراموش نخواهند کرد و بی‌تردید ادعای پوشالی سکولارهای حوزوی را در دفاع از ولایت معصومین علیهم السلام و کیان اسلام و تشیع، جز حربه‌ای سیاسی برای پیشبرد منافع پوچ خود در تضعیف اسلام و تشیع و انقلاب و نظام اسلامی تفسیر نخواهند کرد.

قُلْ فَانْتَظِرُوا إِنّی مَعَکُمْ مِنَ المنتظرین

  • صادقی

📝 درایت میرزاى شیرازى در تأیید افراد

👤 شهید آیت الله مطهری

🔸 در میان علما و مراجع گذشته در این صد سال اخیر، مرحوم میرزاى شیرازى (میرزاى بزرگ، مرحوم حاج میرزا محمدحسن، صاحب فتوای تحریم تنباکو) از کسانى است که در علم و در عقل و در تقوا تقریباً در طراز اول است،

🔹 و مخصوصاً در صفا و معنویت شاید در طبقه مراجع کسى به حد او نرسیده یا کمتر رسیده است،

و ظاهرش هم هیچ نشان نمی‌داد؛ خیلى مرد عجیبى بوده است.

🔹 در یکى از شهرستان‌ها یک ملایى بوده است، بعضى از دوستان میرزا گفته بودند ما نامه‌اى خدمت ایشان نوشتیم و از ایشان تأیید خواستیم که این آقا در این شهرستان هست؛

🔹 مرتب نامه به ایشان نوشتیم که فلان شخص در این شهر مردى است خیلى عالم، در این حد عالم است، مجتهد است و خیلى هم باتقوا، شما ایشان را تأیید کنید، مثلًا اجازه به ایشان بدهید.

🔹 مى‏‌گوید: ما نامه نوشتیم، میرزا جواب نداد. بار دیگر نامه می‌نویسد، باز تعریف مى‏‌کند که این مردى است بسیار عالم و باتقوا، هم علمش را تأیید مى‏‌کند و هم تقوایش را. باز میرزا جواب نداد.

❓ تا بالاخره آن کسى که این‏همه او را تأیید مى‏‌کرده بلند می‌شود مى‌رود سامره که چرا میرزا جواب نداد، آیا به حرف ما اعتماد نکرد؟

❗️ رفت و گفت: آقا! چرا ما هرچه براى این آقا تأیید خواستیم شما تأیید نکردید، چرا نامه‌هاى ما را جواب ندادید، آیا حرف ما را قبول ندارید که او مرد عالم و باتقوایى است؟

فرمود: چرا، همه حرف‌هاى شما را قبول کردم. 

گفت: پس چرا شما تأیید نکردید؟

♨️ فرمود: تو همواره در نامه‏‌هایت نوشتى که این چقدر عالم است و چقدر باتقواست،

در یک نامه‏‌ات ننوشتى که عقلش در چه حدى است!

❇️ براى ملّا، علم و تقوا کافى نیست؛

 عقل و فکر و دوراندیشى و هوشیارى و ادراک شرایط زمانِ خودش و شناختن مردم، اینها خودش رکن اساسى است.

🔻 خیلى هم عالم و باتقوا باشد اما یک آدم ساده ‏دل، نتیجه چیست؟ ابزاردست شیّادها مى‌‏شود،

🔻 یعنى ابزارى از اسلام در دست ضداسلام‌ها، 

ابزارى از علم و تقوا در دست فاسق و فاجرها؛ فایده ‌اش چیست؟ 

تو هیچ اسمى از آن مسأله عمده نبرده بودى.

🔻 من نمى‏‌توانم کسى را فقط به دلیل علم و تقوا تأیید کنم درصورتى‏که براى من محرز نیست که از نظر عقل و تدبیر و هوشیارى و درک شرایط زمان و درک و شناخت مردم در چه حدى است.

🔹 بسیار خوب، آدم عالم و باتقوا براى خودش آدم خوبى است،

✅ اما من نمی‌توانم مقدّرات اسلامى مردم را در دست کسى بدهم که عقلش براى من محرز نیست.

📗 مجموعه آثار استاد شهید مطهرى، ج ۲۷، صص ۵۰۷ و ۵۰۸؛ با ویرایش جزئی

  • صادقی

🔸 سال ۱۳۹۶ بود که آیت‌الله العظمی وحید خراسانی در جلسه‌ای که سران موسوم به نشست اساتید با ایشان ترتیب داده بودند، با آگاهی بر مطالبات مخاطبین خود و اطلاع از سودای مدعیان مرجعیت، از زهد و دنیاگریزی مراجع تقلید ماضی گفتند؛

 تا آنان که تشنه‌ی مرجعیت و مناصب دنیایی هستند، دندان طمع خود را بکشند و به یاد خدا و آخرت خویش بیفتند.

🔹 مع‌الأسف نصایح این مرجع تقلید، نه تنها در دلهای مملو از حبّ دنیا و حبّ مقام، مؤثر نیفتاد، بلکه با حرکت تبلیغاتی پرشتاب و فرار به جلو، در محافل خصوصی و نشستهای علما و فضلا و متدینین، دائما زمزمه کردند که ما شاگرد خاص آقای وحید هستیم! ما اجازه اجتهاد و حتی مجوز نشر رساله از ایشان داریم! تا جاییکه مدعی شدند ایشان احتیاطات خود را به ما ارجاع می‌دهند!!

🔹 تکثیر این وسوسه‌ها در ذهن و دل متدینین، باعث شد آیت‌الله العظمی وحید در سال ۱۳۹۷ و این بار صریح‌تر از قبل، بساط این حرف و حدیث‌ها را جمع کنند و برای همیشه ماهیت سکولارهای حوزوی و مدعیان مرجعیت را افشا سازند.

✅ معظم له، در پاسخ به این پرسش که «آیا حضرتعالی به شخص یا اشخاصی از تلامذۀ خود یا غیر آنها، توصیه فرمودید (ولو اشارتا) که رسالۀ عملیه چاپ نمایند؟»

صریح و شفاف، آب پاکی را بر دست سودجویان و سودازدگان مرجعیت ریختند:

 «أبداً حتی إشارةً، اگر کسی هم ادعا کرد نفی کنید، ما خودمان در کار خودمان گیر هستیم تا برسد به کار دیگران»

📌 دستخط معظم له در سایت ایشان موجوداست:

b2n.ir/AntiSoda

  • صادقی

🖋 حجت الاسلام جعفر ولایی منش 

🔸 پس از افشاگری در خصوص جلسه افطاری با طعم سکولاریسم، جریان رسانه‌ای این محافل، با رپرتاژ خبری گسترده، پلن دوم خود را اجرا نمود!

🔹 وجهه‌سازی رسانه‌ای محافلی که سودای مرجع‌سازی دارند، از آقای «عین ب»، به گونه‌ای کلید خورده و تداوم یافته است که حتی صدای اقشار سنتی حوزه هم درآمده است. 

آیا سیره آیت‌‌الله‌‌العظمی بروجردی قدس سره این بوده است؟!! آیا بزرگان تشیع به دنبال کسب مقامات دنیوی بوده‌اند؟! آیا این موافق سیره زهد و تقوای علوی است؟؟! کلا و حاشا...

⁉️ در همین راستا چند سؤال اصلی برای متدینین و دوستداران حفظ کیان مرجعیت مطرح است:

1⃣ به راستی آقای «ع ب» با پشتیبانی کدام محافل سیاسی جریان غرب‌گرا در سودای تصدی مرجعیت است؟ محافل آلوده سیاسی، چه منافعی از مرجع‌سازی سکولارها عایدشان خواهد شد؟!

2⃣ چرا در برهه‌ای که طلاب و فضلای حوزه علمیه قم، با مسائل گوناگون معیشتی دست و پنجه نرم می‌کنند، ۵۸ میلیارد تومان برای تعمیرات مسجد موروثیِ مرجع خودخوانده خرج می‌شود؟ این هزینه‌کرد عظیم در این وانفسای مالی حوزه‌های علمیه چه توجیه اقتصادی و مدیریتی دارد؟ منابع این هزینه‌کرد عظیم اقتصادی از کجاست؟ 

اگر تأمین این هزینه‌ها از دولت قبل است، مگر این آقایان همیشه نسخه‌ی استقلال برای حوزه نمی‌پیچند؟! چرا وقتی به خودشان می‌رسد آن کار دیگر می‌کنند؟! آن هم با هزینه‌کردهای اشرافی!!

3⃣ دفتر مرجع خودخوانده چرا یک عنصر بدنام #اخراجی و #خلع_لباس شده را که اخیرا برای تطهیر خود نامش را از «غین» به «نون» تغییر داده است، به عنوان همه‌کاره دفتر خود استفاده می‌کند؟

کسی که از پاکسازی دفتر خود از عناصر دارای پرونده فساد اقتصادی عاجز است چگونه ادعای آغاز مرجعیت اسلام و مسلمین دارد؟

4⃣ با کدام بودجه، هدایای سنگین چند ده میلیونی به تعدادی از سخنرانان و مداحان قم در جلسات محفلی اهدا می‌شود؟ یا در جلسه افطاری از کدام منبع مالی به تمام مداحان کارت هدیه چندصد هزار تومانی پرداخت گردیده است؟!! چه انگیزه‌هایی در پس این پول‌پاشی‌های مشکوک وجود دارد؟ 

5⃣ آیا کمترین شرط مرجعیت، برخورداری از اجازه اجتهاد مراجع تقلید ماضی نیست؟ 

به استناد اجازه اجتهاد کدامیک از مراجع مسلّم و فقهای کبار حوزه، اعلام مرجعیت می‌کنند؟ آیا مراجع تقلید فعلی و بزرگان دینی و فحول علمی کنونی حوزه‌‌های علمیه، فقاهت و اجتهاد مدعیان را تأیید کرده‌اند؟

🔻 سؤالات بسیار و ابهامات دیگری هم مطرح است؛ که در صورت تداوم اقدامات این مرجع خودخوانده، به تدریج مطرح خواهد شد؛

اما همگان بدانند متدینین در برابر بدعت سکولارها در هجمه بی‌سابقه به کیان مرجعیت ساکت نخواهند نشست. حتی با عملیات ایذایی و سرگرم‌سازی حوزه‌ها -توسط عناصر فریب‌خورده به مسائل حاشیه‌ای- نخواهند توانست حاشیه امنی برای خود دست و پا کنند که به تعبیر آیت الله‌العظمی وحید خراسانی «خوشا به حال کسانی که پا از گلیم خود دراز نکردند».

#یادداشت_مهمان

هجمه 

  • صادقی

📝 افطاری با ذائقه استقلال حوزه از نظام!

🔸 مطابق اخبار رسیده، امشب برخی سکولارهای حوزوی و طرفداران جدایی دین از سیاست در یکی از مؤسسات سکولارهای حوزوی، برای افطاری گرد هم آمده‌اند. 

🔹 همچنین شنیده‌ها حاکی از آن است که افطاری بهانه‌ای شده برای مرجع‌گزینی، تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در راستای اهداف پیشین برخی نشست‌های خودخوانده حوزوی؛ 

🔹 خبرها حاکی از آن است که جلسه افطاری مشکوک برخی مدعیان جدایی حوزه از سیاست و اصلاح طلبان حوزوی در مؤسسه فهیم در حال برگزاری است؛ 

🔻 در این جلسه‌ی‌ افطاری، جمعی از اعضای نشست دوره‌ای اساتید حوزه از جمله آقایان علوی بروجردی، یثربی، فرزند یوسف صانعی، و تعدادی از اعضای مجمع غیر قانونی محققین و مدرسین از جمله ایازی، تعدادی از اعضای دانشگاه مفید و... حضور پیدا کرده‌اند. 

🔻 گفته می‌شود یکی از اعضای نشست دوره‌ای اساتید می‌خواهد حوالی عید فطر مرجعیت خود را به صورت گسترده اعلام کند و مقدمات اعلام آن در چنین جلساتی در حال هماهنگی می‌باشد. 

🔹 #حوزه_انقلابی به تمام سکولارهای حوزوی هشدار می‌دهد که در برابر مرجع‌سازی و اعلام مرجعیت خودخوانده سکولارها ساکت نخواهد بود و مدعیان استقلال حوزه از نظام و ولایت، آرزوهای خود را مانند پیشینیان خود بر باد رفته خواهند دید.

❇️ از اعضای جامعه محترم مدرسین، شورای عالی حوزه‌های علمیه و بزرگان انقلابی حوزه علمیه قم انتظار می‌رود در برابر بدعت‌های سکولارهای حوزوی، مواضع صریح خود را ابراز نمایند.

  • صادقی

نقدی بر تقریر سکولار محقق داماد از صد سال حوزه قم

چرا نهاد دین را سکولار می‌خواهند؟

مصاحبه با محمدصادق ابوالحسنی

آنچه آقای محقق داماد درباره مطرود و منفور بودن روحانیون (پس از مشروطه) می‌گویند، موارد نقض فراوانی دارد. راستش را بخواهید، بعد از حوادث مشروطه تا چندی پس از تأسیس حوزه علمیه قم، روحانیت باوجود آسیب‌هایی که دید، جایگاه و نفوذ قابل‌توجهی داشت که خودش را در مبارزات مردم در جنگ جهانی اول، پیکار پیروز با قرارداد 1919، استقبال از مراجع و علمای تبعیدی نجف به ایران (و شکایت گسترده به دولت انگلیس)، مبارزه با بلوای «جمهوری‌خواهی» رضاخان و قیام حاج‌آقا نورالله اصفهانی نشان داد.

تقریر سکولار از تاریخ حوزه

روز 24 ماه رجب، سالگرد هجرت آیت‌الله شیخ‌عبدالکریم حائری(ره) به شهر مقدس قم است و صدمین سالگرد تاسیس حوزه علمیه قم نیز اندکی بعد فرامی‌رسد. این مناسبت‌ها، فرصت خوبی را فراهم آورده تا به بررسی حرکت تاریخی-سیاسی آیت‌الله حائری و تاسیس حوزه علمیه قم بپردازیم. اخیرا دکتر مصطفی محقق‌داماد (نواده دختری حاج‌شیخ) در نشست «صدسالگی حوزه قم» مطالبی را بیان کردند که بازتاب‌های فراوانی به‌دنبال داشت. سخنرانی ایشان، با عنوان «حوزه و نسبت روحانیت با سیاست»، نسبتا طولانی بود که در این مجال خلاصه‌ای از آن را مرور خواهیم کرد.

آقای محقق‌داماد می‌گویند یکی از سندهای تاریخی که در بیت ما موجود است، نامه مهمی است از آیت‌الله میرزامحمدتقی شیرازی (میرزای شیرازی دوم) به آیت‌الله حائری که وقتی حاج‌شیخ به شهر قم آمدند، به دست‌شان رسید. میرزا در این نامه نوشته بود: «من دیگر پیر شدم و حوزه بعد از من رئیس ندارد؛ شما به عتبات بیایید و اوضاع را در دست بگیرید.» اما حاج‌شیخ‌عبدالکریم، در پاسخ ایشان می‌نویسد: «من اوضاع ایران را در تباهی می‌بینم و راه‌حلی برای آن نمی‌بینم، مگر اینکه حوزه‌ای در اینجا تأسیس شود و این حوزه موفق باشد که این تباهی را جلوگیری کند و از بین ببرد. من لازم می‌بینم شما [هم] به ایران بیایید و مهاجرت کنید.» آقای محقق‌داماد در ادامه بحث خود را روی کلمه «تباهی» در این نامه، متمرکز می‌کنند و از حضار می‌پرسند: سوال من این است که منظور حاج‌شیخ از «تباهی» چیست؟ ادعای اصلی آقای محقق‌داماد این است که: «تباهیِ» مورد اشاره، در اثر ورود روحانیت به اختلافات سیاسی مشروطه به وجود آمد و مرحوم حاج‌شیخ‌عبدالکریم، دنبال تاسیس حوزه‌ای در قم بوده که کاملا از سیاست جدا باشد و جلوی این «تباهی» را بگیرد. به گفته آقای محقق‌داماد، اصلا وارد شدن روحانیت به قضایای مشروطه و فاجعه اعدام شیخ‌فضل‌الله نوری، روحانیون را بدنام کرد و برای همه -چه موافقان و چه مخالفان مشروطیت- ناراحت‌کننده بود. وی ادامه می‌دهد وقتی کار مشروطه به‌جایی رسید که یک مرجع تقلید و فقیه مانند حاج‌شیخ‌فضل‌الله نوری را به دار کشیدند، همه افسرده و پژمرده شدند. خلاصه تمام اوضاع آن روز علیه روحانیت بود و این مساله طبعا موجب تباهی [معنوی و اجتماعی] می‌شد. در چنین شرایطی مرحوم آیت‌الله حائری در این فکر بود که اگر حوزه‌ای تاسیس شود که دو عنصر در آن باشد: یکی «علم» و دیگری «اخلاق»؛ و کاملا از سیاست جدا باشد، از طریق این دو عنصر، روحانیت دوباره در قلب ملت می‌رود و باز روحانیت توجه مردم را جلب می‌کند. درنتیجه، شیخ‌عبدالکریم با جداکردن حوزه از سیاست، روحانیت را دوباره در دل مردم محبوب کرد و همین رویه بعدا در دوره آیت‌الله بروجردی نیز استمرار یافت؛ اما با وقوع انقلاب اسلامی، دوباره روحانیت وارد سیاست شد و به آن شرط حاج‌شیخ عمل نشد و بعد از گذشت 40 سال هم می‌بینیم که مردم از روحانیت فاصله گرفتند. آقای محقق‌داماد، با این اظهارات خواسته یا ناخواسته، یک دوقطبی بین حرکت تاریخی آیت‌الله حائری و رهبری امام‌خمینی ایجاد کرده و عملا حوزه علمیه را به جدایی از سیاست دعوت کردند.

به همین بهانه در گفت‌وگویی با محمدصادق ابوالحسنی، استاد حوزه و تاریخ‌پژوه درباره این اظهارات به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را از نظر می‌گذرانید.

به‌عنوان سوال اول بفرمایید ادعاهای جناب محقق‌داماد درمورد موسس حوزه علمیه چقدر محل اعتناست و آیا معارضی در تاریخ برای این اظهارات می‌توان یافت؟

قبل از هر چیز، به روح موسس عالیقدر حوزه علمیه قم، حضرت آیت‌الله حاج‌شیخ‌عبدالکریم حائری(ره) درود می‌فرستم. دوست دارم ابتدا در اینجا از دو تن از نوادگان فرزانه حاج‌شیخ یاد کنم. یادش به‌خیر از دوران نوجوانی، به اتفاق پدرم، مرحوم استاد مُنذِر(ره)، گاه خدمت استاد عبدالحسین حائری(ره) در کتابخانه مجلس می‌رسیدم و جمعه صبح‌ها نیز در معیت پدرم، به بیت آیت‌الله سیدعلی محقق‌داماد در قم می‌رفتم و از نزدیک شاهد گعده پربار، سخنان شورانگیز و اطلاعات گسترده ایشان بودم. آن بزرگواران -که هر دو از نوادگان وارسته موسس حوزه به‌شمار می‌روند- خاطرات و ناگفته‌های نابی از مرحوم حاج‌شیخ و روحانیت شیعه در گنجینه ذهن خویش داشتند.

مرحوم استاد عبدالحسین حائری نکات جالبی درباره روحیه سیاسی موسس حوزه می‌گفت که در تاریخ ثبت شده است. شاید شنیده باشید که برادر ایشان، دکتر عبدالهادی حائری قائل به سیاست‌گریزی حاج‌شیخ بود و در این زمینه حرف‌هایی می‌زد. او معتقد بود: «آیت‌الله [شیخ‌عبدالکریم] حائری، روحا فردی غیرسیاسی به‌شمار می‌رفت و... ویژگی‌های شخصی ایشان، او را وامی‌داشت که از سیاست کناره‌ گیرد.» (تشیع و مشروطیت در ایران...، عبدالهادی حائری، انتشارات امیرکبیر، چ1، تهران1360، صص180-179). اما در نقطه مقابل، استاد عبدالحسین حائری، این حرف (آیت‌الله حائری، روحا فردی غیرسیاسی بوده) را به‌شدت رد می‌کرد و می‌پرسید: «برادرم عبدالهادی از کجا و با کدام علم روانشناسی خود توانسته است، روحیات جد ما را چنین تشخیص دهد؟!» ایشان مخالف چنین حرفی بود و می‌گفت من بحث‌های زیادی با برادرم برسر این مساله داشته‌ام. (ر.ک:چالش‌های روحانیت با رضاشاه، داوود امینی، نشر سپاس، تهران1382،ص123). عجیب این است که آقای عبدالهادی حائری، در همان کتاب (ص181) می‌گوید: «حاج‌شیخ قاعدتا توقف علمایی مثل میرزای‌نائینی و سیدابوالحسن اصفهانی را در قم دوست نمی‌داشت؛ چون بنابه خواسته‌های طبیعی بشر، انسان مزاحمان ریاست خود را دوست نمی‌دارد!»

  نقاط مثبت بحث دکتر محقق‌داماد

اما اظهارات اخیر آقای دکتر مصطفی محقق‌داماد راجع به حاج‌شیخ و تاسیس حوزه، جهت‌گیری خاصی داشت و انتقادهای زیادی را برانگیخت؛ ولی اگر بخواهیم نقدی منصفانه بر اظهارات ایشان داشته باشیم، باید به نقاط مثبت آن هم توجه کنیم که اهل ادب ‌می‌گویند: «آب صفت، هرچه پلیدی بشوی/آینه‌سان، هرچه بدیدی بگوی.» به‌عنوان نمونه، بخشی از مطالب آقای محقق‌داماد، مثل: تاکید حاج‌شیخ عبدالکریم بر آموزش زبان فرانسوی به طلاب یا چگونگی پیدا شدن دست‌نوشته‌های حاج‌شیخ در یکی از روستاهای اطراف اراک، از نکات جالب سخنرانی ایشان بود؛ مخصوصا اینکه ایشان دست‌نوشته‌های حاج‌شیخ (تقریرات درس مرحوم آیت‌الله فشارکی) را به آیت‌الله حاج‌شیخ‌مرتضی حائری(ره) بازگردانده است. از دیگر نقاط مثبت در سخنرانی ایشان، اشاره به عظمت علمی آیت‌الله شیخ‌فضل‌الله نوری(ره) و تکان‌دهنده بودن اعدام آن بزرگمرد است. این را هم بگویم که بیان ایشان در نشست صدسالگی حوزه، از همه پرشورتر و پرحرارات‌تر بود و من را یاد سایر خاندان آیت‌الله حائری(ره) انداخت.

  برخی کاستی‌ها و اشتباهات مهم

من در ضمن چهار محور، نقدم را به مطالب ایشان عرض ‌می‌کنم؛ چون اظهارات آقای محقق‌داماد، از چند قسمت تشکیل شده و در پی اثبات یک ادعا و تحلیل تاریخی است. ایشان اول به طرح یک سوال می‌پردازند که چرا حاج‌شیخ، حوزه قم را تاسیس کرد و ‌انگیزه وی چه بود؟ بعد گزارش‌های تاریخی گوناگونی بیان می‌کنند که کاستی‌های زیادی دارد. سپس با نگاه خاص خودشان، یک تحلیلی در خلال گزارش‌ها ارائه می‌دهند و نظریه‌پردازی و نتیجه‌گیری خود را به اتمام می‌رسانند. ایشان در پی اثبات دیدگاه خود هستند که‌ انگیزه حاج‌شیخ از تاسیس حوزه را بیان می‌کند (البته تعبیر بازتاسیس دقیق‌تر است). خب، می‌دانید که تحلیل کردن تاریخ، اصولی دارد و هرکس دنبال نظریه‌پردازی تاریخی است، باید شرایط آن را مراعات کند؛ ازجمله، باید این چهار شرط مهم را در نظر داشته باشد:
1.مستندسازی نظریه خودش با گزارش‌های دقیق و محکم تاریخی
2. دوری از تضاد و ناسازگاری در متن نظریه
3. شفاف‌سازی و ابهام‌زدایی از ادعا
4. همخوانی دلایل نظریه با مصداق تاریخی آن

شکی نیست که اگر گوینده این شرایط را مراعات نکند، تحلیلش دچار آسیب جدی می‌شود. به‌نظر من در نظریه‌پردازی آقای محقق‌داماد نیز این شرایط مهم رعایت نشد؛ یعنی هم در پاره‌ای از گزارش‌های تاریخی که در سخنرانی ایشان بود و هم در برخی تحلیل‌ها و نتیجه‌گیری‌های ایشان، اشکالات مهمی دیده می‌شود.

  محور اول: اشکالات گوناگون تاریخی

چنانچه گفتم، اولین شرط نظریه‌پردازی این است که گوینده در گزارش تاریخ، دقیق باشد و در گزارش‌های تاریخی سهل‌انگاری نکند؛ وگرنه ادعای تاریخی او از اعتبار ساقط می‌شود و سایر اظهارات او هم مورد تردید قرار می‌گیرد. حالا من ضمن رعایت ادب و احترام، نمونه‌وار به نقد بخش‌هایی از سخنرانی ایشان در «نشست صدسالگی حوزه» می‌پردازم.

  • علی مهدوی