مناهج

📝 عقب‌ماندگی کمّی و کیفی حوزه در تبلیغ

🖋 حسین کاظم زاده

🔸 رهبر انقلاب در دیدار طلاب و روحانیون سراسر کشور با اشاره به اهمیت مقوله #تبلیغ در جامعه، نسبت به امر تبلیغ در حوزه‌های علمیه، ابراز نگرانی کردند.

🔺 شاید به ذهنتان این طور برسد، حوزه‌ها که کاری جز تبلیغ ندارند و در ایام به خصوصی مثل محرم و صفر و رمضان و ایام تبلیغی دیگر هم به صورت سنتی، تبلیغ می‌روند.

❓پس ریشه و دلایل این نگرانی چیست؟

می‌توان دلایل این نگرانی را در موارد زیر فهرست کرد:

1⃣ در فرهنگ رایج حوزه، تبلیغ اولویت اول محسوب نمی‌شود و یک مبلغ مثلا نسبت به یک محقق، جایگاه پایین‌تری دارد و این ارزش تبلیغ را در ذهن طلبه پایین می‌آورد و حال آنکه اهداف مختلف دین به واسطه تبلیغ محقق می‌شود؛ چه #اقامه_قسط و عدالت اجتماعی، چه تشکیل نظام اسلامی و چه اقامه معروف، همگی در گرو تبلیغ است.

اینها همه بدین خاطر است که تبلیغ یعنی رساندن پیام دین به ذهن و قلب مردم.

2⃣ بدون تبلیغ، ایمان مردم که پایه اصلی حفظ نظام است، از بین خواهد رفت و دچار #استحاله_فرهنگی خواهیم شد و معروف و منکر جای هم خواهند نشست، مظلوم و جلاد تشخیص داده نمی‌شوند. به تعبیر #امام_خمینی سیلی‌ای خواهیم خورد که تا مدتها اثرش باقی خواهد ماند. این یک رهبر را از وضعیت تبلیغ، نگران می‌کند.

3⃣ تبلیغات را اگر جدی نگیریم، از حرام‌های الهی، قبح زدایی خواهد شد و همان بلایی که دنیای غرب، گرفتارش شده، گریبان ما را هم خواهد گرفت. ارزش خانواده از بین می‌رود، حرمت‌ها شکسته می‌شود، و....

⛔️ با همه این اوصاف، حوزه علمیه چه در تولید محتوا و چه در روش‌های به روز و متناسب با مخاطب با سطح آگاهی بالا، آمادگی لازم را ندارد.

مخاطب امروز در آشفته بازار فضای مجازی، باید صدای قوی و رسایی را بشنود تا اثر بگیرد، حال آنکه حتی در این فضا، خانواده‌ها تأثیرات تربیتی‌شان کم شده است.

♨️ امروز نمی توان صرفا با تکیه بر محتوا و ابزارهای سنتی، تبلیغ یعنی رساندن پیام دین به ذهن و قلب مخاطب را انجام داد، هر چند شیوه‌های سنتی، مثل منبر، ابزارهای بی‌بدیلی هستند که باید حفظ شوند. 

ولی استفاده از ابزارهای نوین تبلیغی هم یکی از ضرورت‌هاست که در این قسمت هم کمیت حوزه لنگ می‌زند.

🔺 علاوه بر اینها سطح گسترده نیاز در کشور از مدارس و دانشگاه‌ها تا نهادها و سازمان‌ها، مساجد و هیئات، و ده‌ها بستر تبلیغی دیگر، نیاز به تربیت مبلغ مناسب هر کدام از این بسترها را دارد که باز هم در این مورد، کما و کیفا کاستی مشاهده می‌شود.

به شهادت خود رهبر انقلاب در همین جلسه، بسیاری از مساجد کشور احیا نیستند و فقط زمان نماز باز هستند و یا در همین تهران (شهرستان‌ها جای خود)، نبود یک طلبه خوش‌فکر و خوش‌ذوق در برخی ارگانها کاملا مشهود است.

✅ همه اینها را اگر بخواهم در یک جمله آسیب‌شناسی کنم، این می‌شود که حوزه خود را در جایگاهی که رهبری مستفاد از دین، از حوزه‌ها انتظار دارد، نمی‌بیند و آن رسالت #اقامه_دین در جامعه است.

❓سؤال اساسی این است حوزه دقیقا مسئول تحقق چه چیزی در کشور است، کشته‌های کرونا زیاد شود، یقه وزارت بهداشت را می‌گیریم؛

حوزه پاسخگوی کدام نیاز مشخص در کشور است که هم مردم بدانند و هم خود طلاب؟!

♨️ شاید سرّ برگزارنشدن ثابت جلسات سالیانه رهبر انقلاب با حوزه هم همین باشد که روشن نیست با مسئول چه بخش مشخصی در حال گفت و گو هستیم.