مناهج

خروجی امروز حوزه و طلوع آفتاب پیشرفت
علی مهدوی

خروجی هر اقدامی بسته به نوع آن، ممکن است کوتاه مدت یا بلند مدت باشد. امروز اگر ۲۳۴۶ نفر مبتلا به کرونا شناسایی شد، ریشه و سرایت آن را در دو هفته قبل باید جستجو کرد و از امروز اگر همه مردم در برابر این بیماری، نهایت رعایت را داشته باشند، ۱۴ روز بعد اثرش را در کشور خواهیم دید.

حال سؤال اساسی اینجاست: حوزه‌ی امروز محصول چه افراد یا نهادهایی است؟!

و ریشه‌ی خروجی‌های امروز حوزه را در چه زمان و پیشینه‌ای باید جستجو کرد؟ می‌دانیم طی مراحل مقدمات و سطح در حوزه، حداقل ده سال زمان می‌برد و سپس طلاب با تحصیل حداقل پنج سال درس خارج می‌توانند به کارآمدی‌هایی دست پیدا کنند. پس با یک حساب سرانگشتی می‌توان گفت خروجی های امروز حوزه محصول زحمات پانزده سال گذشته است.

اینگونه نیست که هر نهادی که مسؤولیت سترگ آموزش علم و تربیت نفوس را بر عهده دارد، خروجی‌های مثبت یا منفی برنامه‌های خود را آنی دریافت کند. لذا حتی اگر جامعه محترم مدرسین برای هشتمین دوره شورای عالی برترین گزینه‌ها را هم انتخاب کند تا حصول نتایج کامل برنامه‌ها و سیاست‌های اعضای جدید، زمانی در حدود ۱۵ سال طول خواهد کشید. هرچند به قطع تاثیرات مثبت کوتاه مدت هم خواهد داشت.

اما سوال اینجاست خروجی حال حاضر حوزه محصول دست چه نهادی است؟
یقینا تصدیق خواهید کرد که :
نهادی که وظیفه سیاست‌گذاری و راهبری حوزه‌های علمیه را برعهده دارد. بله؛ شورای عالی حوزه های علمیه. بنابراین بذری که شورای هشتم بکارد حداقل ۱۵ سال آینده درو خواهد شد. کما اینکه می‌توان ادعا کرد محصول امروز حوزه هم حاصل اقدامات شورای سوم و چهارم است.

در نگاه به خروجی امروز حوزه علمیه، مفاهیم حیاتی و مهمی همچون:
میزان کارآمدی حوزه و پاسخگویی آن به نظام اسلامی؛
میزان توفیقات حوزه علمیه در مناسبات جهانی و بین‌المللی؛
شدت و ضعف نشاط حوزه و روحانیت و انگیزه‌ی تحصیل؛
آمار فرار مغزهای حوزوی (طلاب جوان و خوش استعداد) به دانشگاه‌ها؛
مقدار موفقیت حوزه‌های علمیه در عرصه تبلیغ؛
حضور یا غیبت مهارت‌ها و دانش‌های مختلفی که هر طلبه برای حضور در اجتماع لازم دارد
 آمار پذیرش سالانه حوزه‌های علمیه
میزان جذب تبرعات و منابع مالی پایدار

تمامی گزاره‌های فوق، محصول تصمیمات شورای عالی هستند.

قوت شورای هشتم موجب توفیقات ذو ابعاد حوزه علمیه است و ضعف آن موجب نکس و رکود حوزه و روحانیت! از این‌رو از جامعه محترم مدرسین خالصانه مطالبه داریم، قوی‌ترین گزینه‌ها در عرصه سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی را برای حوزه علمیه انتخاب کنند؛ 
افرادی که کمترین میزان دخالت در امور اجرایی را داشته باشند و بیشترین دغدغه در سندنویسی و تدوین راهبرد و راهبری حوزه‌های علمیه. تنها در اینصورت است که حوزه علمیه آینده‌ای درخشان دارد و نشانه‌های طلوع آفتاب پیشرفت و تحول برای آنانکه نور خورشید را انکار نمی‌کنند، هویدا خواهد شد.

〰️