مناهج

برخی مسائل فرهنگی اقتصاد

🖋 هادی چیت ساز

اقتصاد چرخه‌ای است که دولت و مجلس، تولیدکننده و مصرف‌کننده در آن نقش دارند. دولت و مجلس، از جهت قانونگذاری درست و نظارت بر اجرای قوانین، اقتصاد را پیشرو یا کندرو می‌کنند. روی این یادداشت ناظر به ایشان نیست؛ چون ربطی به تبلیغ رمضان ندارد. اما دانستن ویژگی‌ها و مسائل دو گروه دیگر، یعنی مصرف‌کننده و تولیدکننده، از آن جهت که مخاطب روحانیون هستند، حائز اهمیت است. در ادامه به مسائلی اشاره می‌کنیم که مانع تولید و مصرف می‌شود.

1 برخی از تولیدکنندگان خواسته یا ناخواسته، مردم را تحریم می‌کنند که به برخی از ابعاد آن اشاره می‌کنیم:

الف. قیمت‌گذاری ناعادلانه: برخی از تولیدکنندگان در شرایط تحریم، چند برابر افزایش هزینه‌های خود، قیمت محصولاتشان را افزایش می‌دهند. مثلا امسال که حقوق کارگران 20 درصد افزایش داشته، هر قطعه از اجناس کارخانه‌ای، 2 درصد افزایش قیمت پیدا می‌کند، اما اجناس بین 20 تا 30 درصد افزایش قیمت پیدا می:کنند که در نهایت به ضرر کارگر است؛ زیرا همه اجناس را با تورم بیشتر می‌خرد.

ب. احتکار: برخی نیز برای کسب سود بیشتر محصولات خود را احتکار و گاهی خط تولید خود را خاموش می‌کنند.

ج. تولید با کیفیت پایین: گروهی از تولیدکنندگان نیز با وجود توان ارتقاء کیفیت، سهل‌انگاری می‌کنند تا قیمت تمام شده کمتر شود و سود بیشتری به جیبشان رود.

د. مصرف تسهیلات تولید در امور دیگر: معدودی از تولیدکنندگان نیز تسهیلات دریافتی را خرج کارهای دیگر به جز تولید می‌کنند.
این عوامل باعث می‌شود که بازار تا حدود زیادی دچار «تشدید تورم، تشدید بیکاری و تشدید کمبود کالا» شود.

2 اما نقش مصرف کنندگان در اقتصاد، نقش اصلی است که وظایفی دارند:

الف. حمایت از کالای داخلی: برخی از مصرف‌کنندگان کالاهای خارجی را به کالاهای داخلی با کیفیت و قیمت مشابه، یا حتی بهتر ترجیح می دهند. این فرهنگ می تواند ناشی از سه پدیده «برندگرایی، غفلت و تحت تاثیر تبلیغات قرار گرفتن» باشد.
این فرهنگ باعث شده که تولیدکننده در ارتقا کیفیت یا حتی تولید کالا انگیزه‌ای نداشته باشد؛ چون ذهنیت مردم او را ورشکسته خواهد کرد.

ب. استقبال از کالای با کیفیت: رشد صنعت و تولید، در گرو این است که مصرف‌کننده جنس بی‌کیفیت را منزوی کند. در علم اقتصاد معروف است که «نیاز مصرف‌کننده، تولید را رونق می بخشد.» وقتی مصرف‌کننده از کالای باکیفیت استقبال نکند، خود به خود رشد کیفی تولید را متوقف می‌کند. در کشورهای پیشرفته، نظارت عمده مسئولان اجرائی، بر کیفیت بیشتر کالا است. ازاین‌رو، تولیدکننده بی‌کیفیت را از چرخه اقتصاد خارج می‌کنند؛ چون از رشد اقتصادیشان می‌کاهد.

3 کم کردن دست دلالان: امروزه سود اصلی به جیب دلال می‌رود که بدون هیچ زحمتی، جنس را تا دو سه برابر قیمت خرید می‌رساند. کم کردن واسطه‌ها، از سویی به نفع تولیدکننده است؛ چون سود بیشتری می‌کند. از دیگر سو، به نفع مصرف‌کننده است چون با قیمت کمتر، کالای باکیفیت می خرد و از تورم کالا می کاهد.
با توجه به قابلیتی که امروزه در فضای مجازی به وجود آمده، بسیاری از کالاها را می توان بدون واسطه خرید.

🌐 این عوامل، قسمتی از «مسائل فرهنگی اقتصاد» هستند که تأثیر زیادی در سرنوشت تولید دارند و جز با کار فرهنگی اصلاح نخواهد شد.

〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🗂 پرونده تبلیغ رمضان با رویکرد رونق تولید و اشتغال‌زایی

کانال مناهج در پیام‌رسان ایتا

کانال مناهج در تلگرام