نماز شب و نوافل جزء واجبات طلبگی است! اهمیت نماز شب در بیان رهبر انقلاب
یکی از مستحباتی که تقریبا تمام علما به طور ویژه به آن ملزم بودند نوافل یومیه و به طور ویژه «نماز شب» است. نقش «نماز شب» و نوافل در پیشرفت علمی و معنوی به حدی زیاد است که رهبر انقلاب درباره نوافل و قرآن خواندن فرمودند جزء واجبات صنفی طلاب است. نمونه هایی از بیانات رهبر انقلاب در اهمیت نوافل و نماز شب در ادامه تقدیمتان خواهد شد و امیدواریم پس از مطالعه این بیانات تصمیم جدی بر خواندن نمازشب بگیریم و از برکات آن بهره مند شویم.
نافله و قرآن برای طلبه واجب است؛ واجب وظیفهای و شغلی!
هر جا علما خوب بودند، خوب عمل کردند، خوب مشى کردند، مردم از برکات خوبى اینها استفاده کردند. اگر خداى نکرده ما وضعمان بد باشد، ما معنویت نداشته باشیم، ما نورانیت نداشته باشیم، ما اخلاص نداشته باشیم، ما براى خدا کار نکنیم، آنوقت دیگر از مردم، انتظارى نمىشود داشت. البته مردم خوبند. مردم، در آن صورت، از اهل علم خودشان بهترند. اما دچار سختى خواهند شد مردم، بدین معنى که ایمانهاىشان متزلزل خواهد شد. در مقابل مشکلات، تحمل نخواهند توانست بکنند و خداى نکرده گمراهى، گریبان آنها را خواهد گرفت.
اگر انشاءالله شما خوب باشید، خوب حرکت کنید، خوب درس بخوانید، خودتان را بسازید،
نافله بخوانید، قرآن بخوانید، نماز اول وقت بخوانید، که این سه چیز براى طلبه واجب است.
نماز اول وقت و نافله و قرآن. واجب شرعى نمى خواهم بگویمها، واجب وظیفه اى – شغلى است. طلبه اى که با قرآن انس نداشته باشد، طلبه اى که اهل نافله نباشد، طلبه اى که نمازش را بگذارد آخر وقت، یک چیز مهمى را لنگ دارد، کسر دارد.
(بیانات رهبری در مراسم عمامه گذاری بیانات در مراسم عمامه گذارى در روز میلاد حضرت زهرا 72.9.14 منتشر نشده در سایت)
نماز شب را ترک نکنید، ولو اگر نتوانستید قضای آن را بخوانید
و توجّهات معنوی؛ یعنی واقعاً بدون توجّهات معنوی نمیشود، بدون توسّل، بدون دعا، بدون نماز شب، بدون مراجعه و خواندن صحیفهی سجادیه نمیشود. … و بخصوص من توصیه میکنم نماز شب را تا آنجایی که میتوانید، ولو یک وقتی هم نتوانستید، مثلاً قضایش را [بخوانید]، ترک نشود؛
یعنی دنبال کنید اینها را، اینها خیلی اثر میگذارد، نورانیّت میدهد به شما و آن وقت این نورانیّت، به شما کمک میکند در پیدا کردن راه. یک چیزهایی را انسان از این و آن هم هر چه سؤال کند، به درد نمیخورد؛
یعنی گاهی از یک کسی هم یک چیزی میشنود اما در انسان اثری نمیگذارد. اگر آن نورانیّت پیدا شد، دلها را باز میکند، انفتاح میدهد، بهجت معنوی به انسان میدهد. و شماها جوانید؛ شما هم از این جهت از ماها جلوترید، بهترید، آسانتر است برای شما کار تا برای ما. 97.12.13
این سه چیز براى طلبه واجب است: نماز اول وقت و نافله و قرآن. واجب شرعى نمى خواهم بگویمها، واجب وظیفه اى – شغلى است. طلبه اى که با قرآن انس نداشته باشد، طلبه اى که اهل نافله نباشد، طلبه اى که نمازش را بگذارد آخر وقت، یک چیز مهمى را لنگ دارد، کسر دارد.
نافله بسیار مهم است، همه علما به نافله شب تأکید میکنند
نافله خیلی چیز مهمّی است. (جوانان را) مقیّدشان کنید به نوافل، به نماز با توجّه، با حضور قلب. در نوافل هم مثلاً آنکه از همه برتر است، نافلهی شب است. همهی اینهایی که واردند، در این راهند، همه تأکید میکنند. پیداست یک چیزی است دیگر!
من تصوّر خودم این بود که بعد از نافلهی شب، نافلهی مغرب اهمیت دارد. گاهی هم همینطور صحبت میشد به بعضیها میگفتم که «نافلهی مغرب را فراموش نکنید» چند روز پیش یک کتابی خواندم از مرحوم آقای قاضی که ایشان خب دستورالعمل داشت، نامههای خیلی خوبی هم دارد… من دیدم که ایشان در نامهی خیلی خوب و پرمغزی که به یکی از شاگردانش نوشته، توصیه میکند به نوافل؛
میگوید: «پنجاه و یک رکعت را حتماً در شبانهروز بخوانید. اگر نشد، این قدر کم کنید. اگر نشد، این قدر کم کنید، و اگر هیچ نشد، هشت رکعت نافلهی ظهر را بخوانید» این را من نشنیده بودم، این خیلی چیز تازهای برای من بود. ایشان میگوید: «نافلهی ظهر، صلاه الأوّابین »
نماز با حضور قلب، نافله… قرآن؛ اگر چنانچه در روز، یک مقداری قرآن با تدبّر بخوانند، حتماً خود اینها جوانها را میکشاند. چون دلهایشان آماده است، جوانند، پاکیزهاند. اینها را إنشاءالله به راههایی میکشاند.
(بیانات در دیدار همسر امام راحل در جماران، 26/12/1383) (منشور حوزه و روحانیت ج1 ص355)
بخصوص من توصیه میکنم نماز شب را تا آنجایی که میتوانید، ولو یک وقتی هم نتوانستید، مثلاً قضایش را [بخوانید]، ترک نشود؛
آمادگی روحی با نماز شب به دست میآید
تا آنجایى که میتوانید، به نماز و توجّه و ذکر در نماز و به نوافل اهمّیّت دهید. خداى متعال به پیغمبر اکرم میفرماید: «قُمِ اللَّیْلَ إِلاّٰ قَلِیلاً. نِصْفَهُ أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَلِیلاً. أَوْ زِدْ عَلَیْهِ وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلاً. إِنّٰا سَنُلْقِی عَلَیْکَ قَوْلاً ثَقِیلاً»؛ یعنى نصف شب را بیدار بمان، یا دو ثلث شب را بیدار بمان و عبادت کن – که این براى پیغمبر است؛
من و شما خیلى دهنمان میچاید که از این حرفها براى خودمان بزنیم – چرا؟ «إِنّٰا سَنُلْقِی عَلَیْکَ قَوْلاً ثَقِیلاً»؛ ما میخواهیم سخن سنگینى را به تو القا کنیم؛ میخواهیم حرف بزرگى را به تو بزنیم؛ بنابراین باید خودت را آماده کنى.
بار سنگین احتیاج به آمادگى روحى دارد؛ این آمادگى روحى هم همینطورى به دست نمىآید. اینکه ما بگوییم آقا برو دلت را صاف کن، بله، اساس همان صاف کردن دل است؛ امّا صاف کردن دل فقط از راه نماز، از راه توسّل، از راه توجّه و از راه ذکر به دست مىآید.
اگر کسى خیال کند که میتوان دل و روح را بدون اینها صاف کرد، سخت در اشتباه است. از راه گریهى نیمهشب، از راه خواندن قرآن با تدبّر و با دقّت، از راه خواندن ادعیهى صحیفهى سجّادیّه، دل انسان صاف میشود؛ وَالّا اینطورى نیست که بگوییم آقا برو دلت را صاف کن؛ هر کارى هم کردى، کرد. 84.6.8