اهمیت ترک گناه از نظر عارف بزرگ آیت الله بهجت
یکی از مراجع بزرگ که در عین پایبندی کامل به فقه، در سیر و سلوک و تهذیب نفس نیز به مدارج عالیه رسیده بود حضرت آیت الله بهجت بود.
ایشان نمونه یک فقیه عارف بود که آخرین شاگرد از شاگردان فقیه و عارف بزرگ سید علی قاضی به شمار میرفت.
در بیانات متعدد آیت الله بهجت رمز رسیدن به مدارج عالیه یک کلام بوده است: رعایت تقوا یعنی انجام واجبات و ترک محرمات؛ یا به بیان بسیار ساده تر: هرکاری که خدا گفته بکن انجام بده و هرکاری خدا گفته نکن انجام نده!
در این نوشتار بعضی از بیانات این عالم بزرگ درباره تقوا و واجبات و محرمات را مرور خواهیم کرد:
گناهان عامل حجاب ما از دیدار امام زمان
یکی از آثار سوء گناهان این است که توفیق ارتباط با حضرت حجت را از ما میگیرد! چه بسا خود ما هم ندانیم رنجاندن امام زمان چه آثار بدی در وجود ما میگذارد و گناه بجز عقاب اخروی باعث سلب توفیقات ما هم میشود، حضرت آیت الله بهجت میفرمایند:
«کجا رفتند کسانی که با صاحبالزمان علیهالسلام ارتباط داشتند؟ ما خود را بیچاره کردهایم که قطع ارتباط نمودهایم و گویا هیچچیز نداریم، آیا آنها از ما فقیرتر بودند؟!
اگر بفرمایید: به آن حضرت دسترسی نداریم؟ جواب شما این است که چرا به انجام واجبات و ترک محرمات ملتزم نیستید، و او به همین از ما راضی است؛ زیرا: «أَوْرَعُ الناسِ مَنْ تَوَرعَ عَنِ الْمُحَرمَاتِ؛ پرهیزگارترین مردم، کسی است که از کارهای حرام بپرهیزد». ترک واجبات و ارتکاب محرمات، حجاب و نقاب دیدار ما از آن حضرت است.» در محضر بهجت، ج۱، ص ۳۶۱
«اگر عینک [تقوا] بزنید، ممکن است به خدمت آن حضرت عجلاللهتعالیفرجهالشریف برسید، و ملاقات حاصل شود!» حضرت حجت عجلاللهتعالیفرجه ص۳۳۰
اینکه ما بدانیم بخاطر گناهان ما و امثال ماست که امام ظهور نمیکنند باعث میشود لااقل از گناه خجالت بکشیم و سعی کنیم از گناهان توبه کنیم، آیت الله بهجت در این باره فرمودند:
«از گناه ما و بهخاطر اعمال ما است که آن حضرت (حضرت حجت علیهالسلام)، هزار سال در بیابانها دربهدر و خائف است!»حضرت حجت عجلاللهتعالیفرجه ص۱۲۲
گناهان مانع سیر الی الله
گناه بدترین مانع در راه رسیدن به خداست، آیت الله بهجت در پاسخ به سوالی فرمودند:
«سؤال: با چه کاری _ غیر تدریس و همتگماردن به کتاب خداوند متعال و تفسیر اهلالبیت علیهمالسلام _ میتوان بر تقوا و سیر به سوی خداوند متعال، قوت پیدا نمود؟
حضرت آیتالله بهجت قدسسره:
تصمیم همیشگی و دائمی بر ترک گناه در اعتقاد و عمل.»
از گناه ما و بهخاطر اعمال ما است که آن حضرت (حضرت حجت علیهالسلام)، هزار سال در بیابانها دربهدر و خائف است!
شیرینی ترک گناه بزرگترین شیرینی
شیطان انسان را هنگام گناه به شیرینی های مقطعی دلگرم میکند ولی انسان اگر بداند بزرگترین لذت در ترک گناه است هیچگاه دنبال حرام نمیرود. حضرت آیت الله بهجت در این باره فرمودهاند:
«اگر انسان در مواقع شدت و خطر در صحنههای گناه، خدا را یاد کند و آن را بر فعل حرام ترجیح دهد و حلوای به این لذیذی را برای خدا ترک کند، خدا میداند که چه حلوایی نصیبش میشود!» در محضر بهجت، ج۳، ص۲۰۷
تصمیم به ترک معصیت در تمام عمر!
تصمیم ترک گناه نباید مقطعی و فقط در ایام خاصی باشد؛ آیت الله بهجت در این باره میفرمودند:
«ترک معصیت برای تمام عمر کافی و وافی است، اگرچه هزارسال باشد. پس در این مرحله باید واجبات الاهی را به اندازه ای که علم داریم، انجام داده و محرمات الاهی را نیز به اندازه علممان ترک کنیم.
این مسئله باعث می شود خداوند علم های جدیدی به ما عطا کند و به این وسیله، در سیر و سلوک خود رشد پیدا کنیم. ما هر چه می دانیم عمل می کنیم و خداوند علم به ندانسته ها را به ما عنایت می کند و تا وقتی که ما به وظیفۀ خود عمل کنیم، این چرخه ادامه دارد. پیامبر (ص) فرموده اند: هر کس آن چه را می داند انجام دهد، خداوند علم مجهولات را به او می فهماند»
نشناختن گناهان و حسن ظن به خود از عوامل بزرگ گناه
یکی از عوامل مهم در ارتکاب به گناه نشناختن گناه است، یعنی از نظر فقهی نمیدانیم فلان کار گناه است یا اگر میدانیم گمان میکنیم این کارمان بد نیست و مصداق آن گناه نیست. پس در درجه اول باید گناهان را بشناسیم و سپس خود را دقیق محاسبه کنیم، در این باره آیت الله بهجت نکته کوتاه ولی بسیار پر اهمیتی فرمودند:
«حوادثی که اتفاق میافتد، نتیجه کارهای ماست که بر سر ما میآید: « وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصیبَهٍ فَبِما کَسَبَتْ أَیْدیکُمْ؛ هر مصیبتی به شما میرسد، بهواسطه اعمال شماست».(شوری: ۳۰)
آیا نباید به فکر باشیم و از گناهان گذشته که باعث این همه بلاها و مصیبتها شده است، توبه کنیم؟ ولی ما توبه نمیکنیم، چون کارهای خود را بد نمیدانیم، و به خود و کارهای خود خوش بین هستیم!» در محضر بهجت، ج۲، ص۱۳۹
امیدواریم این نکات که یک فقیه برجسته و یک سالک الی الله به ما عرضه کرده بی اهمیت گرفته نشود و به صرف مطالعه اکتفا نکنیم و حتما عمل کنیم.
برای مطالعه بیشتر: https://bahjat.ir/fa/content/12136