از دیرباز روحانیت متعهد غمخوار و محل رجوع مردم بوده است، رابطه مردم و روحانیت هیچ گاه از هم جدا نشده است و جدا نخواهد شد.
روحانیون و علما از گذشته های بسیار دور از هیچ کمکی به مردم دریغ نمیکردند و در حد توان هنگام مصائبی چون سیل و زلزله و… به یاری مردم میشتافتند و در صورت نداشتن سرپناه و بیمارستان و مدرسه، روحانیت در خط مقدم خدمت به مردم حضور داشته است.
این خدمت بی منت، جزء وظایف ایمانی طلاب است و رهبر انقلاب نیز به این امر مهم دستور داده اند.
بخشهایی از بیانات ایشان در این نوشته خواهد آمد:
«بهطور خلاصه وقتىکه یک روحانى را در نظر میگیریم، سه کار عمده بر عهدهى این روحانى است:
اوّل هدایت فکرى و معنوى، هدایت دینى؛
دوّم، هدایت سیاسى، بصیرتافزایى سیاسى؛
و سوّم، راهنمایى خدمات اجتماعى، غمخوارى، خدمترسانى براى متن جامعه.
این سه کار، کار روحانى است. شما در هر شغلى از مشاغل روحانى باشید، یا هر سه کار را یا بخشى از این سه کار را قهراً باید انجام بدهید…
اهمیت خدمات اجتماعی برای روحانیون
خدمات اجتماعى. خدمات اجتماعى هم یک کار لازم است؛ یعنى حضور میدانى در امور خدمترسانى به مردم؛ مدرسهسازى، بیمارستانسازى، رسیدگى به مصیبتدیدههاى حوادثِ مثلاً فرض کنید که امثال زلزله و غیره، کمک به توسعهى سواد، کمک به توسعهى اشتغال؛ ازاینقبیل کارها.
وقتىکه روحانیّون جلودار اینها باشند، حضور داشته باشند و فعّال باشند، نیروهاى مردمى دنبال اینها خواهند آمد و این کارها اتّفاق خواهد افتاد. یکى از مسئولیّتهاى یک روحانى خوب هم همین است؛ این شد سه کار. البتّه این کارها – این قسمت سوّم – عمدتاً در مراکز حضور روحانیّت مثل مساجد و مانند اینها اتّفاق مىافتد. چقدر ائمّهى جماعت هستند که در همان محدودهى نفوذ کارى خودشان کمک میکنند به مسائل اجتماعى مردم، به رفع مشکلات مردم. و البتّه در کنار اینها، چون روحانى مورد اعتماد مردم است، سنگ صبور مردم هم هست؛ [مردم] مىآیند درددل میکنند، مشکلات را درمیان میگذارند، [او] هدایتشان میکند، راهنمایىشان میکند. البتّه ابزارهایش ابزارهاى متعدّدى است که حالا تبلیغ را اشاره کردند.»
95.2.25 دیدار با طلاب تهران
خدمات اجتماعى هم یک کار لازم است؛ یعنى حضور میدانى در امور خدمترسانى به مردم؛ مدرسهسازى، بیمارستانسازى، رسیدگى به مصیبتدیدههاى حوادثِ مثلاً فرض کنید که امثال زلزله و غیره، کمک به توسعهى سواد، کمک به توسعهى اشتغال؛ ازاینقبیل کارها
«ما باید چند چیز را بدانیم، تا بر اساس آن بفهمیم که حرکت ما چقدر باید دقیق و حساس باشد:
اول، اصل مسئولیت عالم دین است. مسئولیت عالم در مقابل کسانى که محتاج به علم او هستند، «لتبیّننّه للنّاس و لا تکتمونه» است. خود این بیان، اول تبیّن و فهمیدن لازم دارد. ما باید بفهمیم، تا بتوانیم آنچه را که فهمیدهایم، تبیین کنیم. پس، کسب فهمیدن هم براى ما واجب و ضرورى و اجتنابناپذیر است. ما باید روز به روز بر خودمان اضافه کنیم. آنچه که ما مىدانیم، در مقابل آنچه که نمىدانیم، یک پَر کاه در مقابل صحراها و کشتزارها هم نیست.
تکلیف دوم که باز ما در آن با علماى دورههاى قبل شریک هستیم تکلیف مجاهدت براى مردم است. اگر انقلاب پیروز هم نشده بود، این تکلیف بود. همیشه علماى ما براى مردم کار و تلاش مىکردند، زحمت مىکشیدند، فقرا را پاسدارى مىکردند، به آنها رسیدگى مىکردند؛ دأب و روش علما این بود…
تکلیف دیگرى که ناشى از انقلاب است، این است که ما باید آبروى انقلاب را حفظ کنیم…»
70.10.11 بیانات در دیدار جمعی از روحانیون استان بوشهر
اهمیت خدمات اجتماعی تا جایی است که بسیاری از مراجع و بزرگان مدارس و بیمارستان های متعددی ساخته اند و از بالاترین شئون حوزوی تا پایینترین رده های حوزه همه در راه خدمت به مردم هستند و بسیاری از گروه های خودجوش جهادی توسط طلاب راه اندازی یا اداره می شود.