مناهج

نظرسنجی سنن حوزوی

مناهج
نگرش ها و دغدغه های حوزه و روحانیت

طبقه بندی موضوعی

۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «افراط و تفریط» ثبت شده است

🌀 إرجاء یا إجزاء؟!!
📝 مروری بر افراط و تفریط حوزویان در ماجرای سید کمال حیدری

🖋 علی منتظرالمهدی


1️ چندین سال بعد از #گادامر یا #نصر_حامد_ابوزید و حتی مترجمانِ پر ادّعاء اندیشه‌های آنها (مانند عبدالکریم #سروش)، یک فاضل حوزوی با برداشتن عَلَم اصلاح دینی، اقدام به بازتولید آراء نواندیشان با ادبیات نسبتا غلیظ فقهی/ فلسفی می‌کند.

2️ بلافاصله فضلایی از حوزه در گعده‌هایی غیر رسمی به بحث‌های جدی با این فاضل محترم می‌پردازند، حتی از او خواهش می‌کنند تا قبل از طرح اندیشه‌ها در محافل علمی، اقدام به بیان رسانه‌ای آنها نکند! امری که مقبول می‌افتد اما اجرایی نمی‌شود چون نظریه‌پرداز مزبور حتی تمایلی به مباحثه در مورد تفکراتش ندارد!

3️ رسانه رسمی جمهوری اسلامی –که اصلی‌ترین تریبون این فاضل است– بعد از تأثیرات بد سخنان ایشان بر هویت اعتقادی شیعیان عرب‌زبان و سوء‌استفاده‌های مکرّر شبکه‌های وهابی/ سعودی اقدام به توقف پخش برنامه‌های وی می‌کند.

4️ برخی از مراجع محترم تقلید با توجه به جایگاه حسنه فرد مزبور میان شیعیان غیر ایرانی – که برآمده از سابقه هماوردی رسانه‌ای چندساله وی با وهابیت است- مستقیم و مکرر به رایزنی خصوصی با او می‌پردازند، اما همچنان تأثیری در روند سید کمال حیدری ندارد!

5️ تا اینکه دو تن از مراجع تقلید مجبور به موضع‌گیری علنی بر ضد وی می‌شوند، مدتی بعد هم عده‌ای از اساتید مطرح و منتسب به طیف سنتی حوزه در اعلامیه‌ای جداگانه از نظر این دو مرجع بزرگوار تقلید، اعلام حمایت می‌کنند.

6️ بیش از یک سال بعد –و در زمانی که جلسات متعدد فضلا و حتی برخی نهادها با ایشان نتیجه‌ای نداده و دعوت‌ها از ایشان برای مناظره هم علنی شده است و به سطح فضلای معروفی مانند استاد علیدوست رسیده است– وی در آستانه هفته وحدت با انتساب رأیی عجیب به تمام فقهاء شیعه! سایر مسلمین را کافر می‌خواند!! امری که به شدت مستعدّ برای آتش‌افروزی و برانگیختن جنگ فرقه‌ای میان شیعه و سنی است.

7️ یکی دیگر از فضلای حوزوی –که شناخت عمیقی از مناسبات و مقتضیات مذاهب اسلامی دارد– با نیت جلوگیری از تنش، اقدام به صدور بیانیه‌ای می‌کند، هرچند مقداری با ادبیات تند و خارج از معهودات حوزه علمیه.

8️ جامعه محترم مدرسین بعد از مدت‌ها رایزنی علمی و غیر علمی با ایشان، وقتی اصرار بر استنکاف از مناظره و آثار سوء اقدامات ایشان در جهان اسلام را می‌بیند، در بیانیه‌ای به اعلام موضع و شرح اجمالی ما وقع می‌پردازد.
 
9️ در تمام این مدت چند ساله، بسیاری از حوزویانی که نقد این فاضل در حیطه تخصص علمی آنهاست –مانند آقایان پارسانیا، میلانی، نبویان، لاریجانی، رحیم‌پور ازغدی و مؤسسات پرتعدادی که استعداد انسانی هماوردی با ایشان را داشتند مانند مؤسسه اسراء یا مؤسسه امام صادق و حتی بعضی تحوّل‌خواهان همه‌چیزدان!- ترجیح می‌دهند سکوت پیشه کنند و دست به اقدامی منسجم در حمایت از کیان اعتقادی تشیع نزنند!! به چه دلیل؟! برخی شاید چون فکر می‌کنند در دهه هفتاد جواب داده‌ایم و هرکه پاسخ می‌خواهد، برود همان آثار را ببیند! و برخی هم احتمالا چون می‌اندیشند «الباطل یموت بترک ذکره، همیشه»!!
حال اینکه چرا روزگاری مرحوم امام (ره) درس خویش را تعطیل و کشف الأسرار را تحریر کرد هم مبهم است؟

10 اما این تمام ماجرا نیست، بعد از بیانیه جامعه مدرسین، ناگهان صحنه می‌چرخد
🔻 استاد عزیزی این اقدامات را بی‌فایده می‌خواند و مدعی است: «حتی اگر فرد مورد نظر حاضر به مناظره نیست، شما بنیشیند و نقدش کنید!» پاسخ هم نمی‌دهند چرا زمانی که مراجع معظم مورد ارادت ایشان و برخی دوستانشان در نشست اساتید اقدام به صدور بیانیه کردند، این اقدام پرفایده بود!!

🔻 طلبه‌ی محترمی هم می‌گوید حوزه علمیه، تحمل نظر مخالف -یعنی همان زیر سؤال‌بردن تمام معارف تشیع- را ندارد پس حق ندارد حرف از آزاداندیشی بزند! گویی تعامل خودش با فاضلی تازه درگذشته را فراموش کرده که بدون مواجهه جدّی علمی، نامه می‌نوشت: «تو #ابوحنیفه زمان هستی!» و بعد از فوتش هم با لحنی ملایم‌تر این سخن را تکرار کرد، یا اینکه از یاد برده است صوت‌های مناظرات شکست خورده مجموعه تحت هدایت ایشان چطور به صورت اتفاقی از صحنه روزگار محو شدند و هیچگاه حتی حاضر نشدند اصل وقوع مناظره –فارغ از نتیجه آن– را رسانه‌ای کنند!

❓معلوم نیست این دسته از حوزویان آیا در مسأله دفاع از دین قائل به «إرجاء» هستند یعنی همه‌چیز را به قیامت حواله می‌دهند و هیچ وظیفه‌ای در این دنیا برای خودشان تعریف نمی‌کنند؟
یا معتقد به «اجزاء» می‌باشند و معتقدند میان دو خطا (بر فرض خطابودن اقدام جامعه مدرسین) صرف محکوم کردن خطایی که به مراتب بسیار کم اهمیت‌تر است، کفایت می‌کند و لازم نیست در مقابل خاطیِ اصلی، حتی کلمه‌ای گفت یا خطی نوشت؟!!





  • صادقی