تولید؛ پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌های علمی
📝 رسالت حوزه؛ بخش نخست
👤 آیت‌الله شب زنده دار
1لزوم توجه به تولید علم:
در مسأله‌ی تولید و پشتیبانی از تولید و مانع‌زدایی‌ها، ما یک تولیداتی در ناحیه‌ی امور مادی و آنچه که برای اعاشه‌ی زندگی لازم هست داریم؛ اما یک مسأله‌ی دیگر هم تولید علم هست، تولید معارف هست. البته در اینجا تولید به معنای کشف هست، یعنی وجود دارد و ما به دنبال کشف آن‌ها قرار است برویم؛ اینجا هم حقیقت مطلب این است که احتیاج به پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها دارد.
2پشتیبانی یعنی تجدید نظر در کتب درسی توسط افراد صلاحیت‌دار:
همانجور که در مسأله اقتصاد ما نیاز به به تولید و پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها داریم، در ترقیات علمی و معنوی حوزه‌های علمیه هم به همین نیاز داریم منتها رفع پشتیبانی از فضلا و طلاب محترم در تحصیل، ادامه تحصیل و پژوهش و هم رفع موانع، اینجا هم ما هر دو را داریم که گاهی مانع می‌شود از ترقی‌ها.
پشتیبانی در باب حوزه‌ها این است که برنامه‌ها، برنامه‌های سالمی باشد، برنامه‌هایی باشد که دانش‌افزایی همراه داشته باشد، دقت افزایی همراه داشته باشد، زمینه را برای ابداعات، ابتکارات فراهم بکند. این امری است بسیار لازم است و همین تجدید نظر در کتب دراسی حوزوی از اصحابی که صلاحیت این کار را داشته باشند حقیتاً می‌تواند پشتیبانی کند، راه را هموار‌تر کند.
3 اصلاح کتب و نجات طلبه از سردرگمی:
من همین روزها که یک مطالعه‌ای می‌کردم می‌دیدم که واقعاً بعضی مباحث کتب دراسی ما که زمان طولانی هم؛ حدود صد سال، هشتاد سال، هفتاد سال، شصت سال از آن گذشته آن انسجامی که امروز مباحث پیدا کرده، بعد از این زحماتی که بزرگان کشیدند که ولو شیخ اعظم قدس سره خب راهی را باز فرموده، خب تلامذه ایشان، بعد تلامذه تلامذه ایشان همین جور آن بزرگان علما زحمت کشیدند خیلی راه را هموار کردند؛ الان ما طالب عزیز را بنشانیم سر آن مطالب اول که خیلی گاهی تشویش دارد، گاهی همه جوانب آن درست ملاحظه نشده، یا این که نه، بعد از این زحمات متوفری که آقایان علما کشیدند در این نتایج اخیر آن‌ها را قرار بدهیم، وقتی که اینها این جا پخته شدند می‌توانند به آن کتاب‌های قبل هم مراجعه کنند، اگر نکته‌ای هست، چیزی هست خب استفاده کنند. ولی الان حقیقتاً دیدم که خیلی طلبه را سردرگم می‌کند الا نادری از طلاب محترم که خب حالا فوق‌العاده‌گی ممکن است داشته باشند، ولی خیلی‌ها سردرگم هستند.
4 تطور و تکامل مباحث رسائل، پس از شیخ انصاری:
یکی از پشتیبانی‌ها این است که این طریق [علم‌آموزی] را هموار بکنند، حوزه‌های علمیه به این طرف گام بردارند. یک مطلب یا یک فصل از رسائل شیخ اعظم با همه عظمتی که دارد وجود دارد را با مثلاً فلان کتاب متأخر مقایسه می‌کنید، می‌بینید شهید صدر اینها را چه‌جور دسته‌بندی کرده و خیلی طلبه با یک آفاق روشن‌تری این مسأله را می‌تواند دریافت بکند و جوانب آن را بفهمد ولی وقتی که آنجا (آن مبحث کتاب رسائل) را می‌خواند مسأله برای او مبهم و سردرگم است یک مقداری. البته حرف همان فرآورده‌های آن بزرگان است بعد خلاصه و به این شکل تنظیم شده است.
📌 ادامه دارد...
📗 درس خارج؛ ۷ فروردین ۱۴۰۰
